Hiệp hai Chiến tranh Thương mại Mỹ-Trung
31.07.2018
31.07.2018
Nguồn tin từ cơ quan quốc phòng Đài Loan cho biết các chiến hạm của Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) vừa có cuộc di chuyển rầm rộ qua eo biển Đài Loan.
Hình ảnh được cho là chiến hạm Trung Quốc di chuyển qua eo biển Đài Loan trong hai ngày 20-21/7 (Ảnh: UDN)
Nguồn tin của tờ United Daily News (Đài Loan) cho hay, các chiến hạm của hải quân Đại lục bất ngờ có động thái di chuyển xuống phía Nam, thông qua eo biển Đài Loan.
Theo đó, trong hai ngày 20 và 21/7, tổng số lượng tàu chiến của PLA đi qua hai bờ eo biển lên đến 50 chiếc, bao gồm các chiến hạm cỡ lớn của Hạm đội Đông Hải (Trung Quốc) như tàu khu trục 052C/052D, cùng các loại tàu tiếp tế quy mô khác nhau đồng loạt tiến xuống phía Nam.
UDN cho biết, các đội tàu của Trung Quốc đi qua eo biển Đài Loan vào ban ngày và di chuyển dày đặc theo đội hình hàng dọc. Một số hình ảnh tàu chiến PLA đã được du khách từ trên các chuyến bay dân sự ghi lại.
Haiwainet – phiên bản quốc tế điện tử của Nhân dân Nhật báo (Trung Quốc) – đưa tin, truyền thông Đài Loan cho rằng động thái di chuyển rầm rộ của hạm đội tàu Trung Quốc xuất phát từ nguyên nhân tránh bão.
Trước đó, các tàu của Hạm đội Nam Hải (Trung Quốc) đã tiến về phương Bắc để tiến hành cuộc huấn luyện quân sự chung với Hạm đội Đông Hải, theo kế hoạch diễn ra từ 8h ngày 18/7 đến 18h ngày 23/7 (giờ địa phương).
Tuy nhiên, cơn bão Ampil đổ bộ vào biển Hoa Đông và tiến vào khu căn cứ quan trọng nhất của Hạm đội Đông Hải ở quần đảo Zhoushan – phía Đông Bắc tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc – đã khiến Hạm đội Nam Hải phải quay đầu, trong khi loạt tàu chiến của Hạm đội Đông Hải cũng rời cảng ồ ạt tiến xuống phía Nam tránh bão.
Theo Haiwainet, thông báo về cuộc tập trận giữa hai hạm đội PLA đã có ảnh hưởng lớn trong dư luận Đài Loan.
Các hãng thông tấn của đảo này ghi nhận diện tích vùng cấm lưu thông phục vụ cuộc tập trận rất lớn, tương đương với diện tích đảo Đài Loan.
Cơ quan quốc phòng Đài Loan ngày 17/7 thì nói rằng, đây chỉ là hoạt động tập trận thường niên của hải quân Đại lục, đồng thời khẳng định quân đội Đài Loan “kiểm soát nghiêm ngặt và đủ khả năng ứng phó” các động thái của PLA xung quanh đảo.
Hồi tháng 4, không quân Trung Quốc từng tổ chức hàng loạt cuộc huấn luyện bay tuần tra quanh đảo Đài Loan. Đến tháng 6, tàu khu trục Jinan, tàu hộ vệ Huangang của Trung Quốc lại tiến về phương Nam từ vùng biển phía Đông Đài Loan, vòng qua eo biển Bashi sang hướng Tây và lưu lại trên vùng biển Tây Nam Đài Loan.
Phát ngôn viên Bộ quốc phòng Trung Quốc, ông Ngô Khiêm ngày 28/6 tuyên bố hàng loạt hành động của PLA “nhằm vào thế lực ly khai đòi độc lập ở Đài Loan”.
Sông chảy qua sáu nước, nhiều vùng khí hậu khác nhau, nhưng được cho rằng cội nguồn cũng như linh hồn sông đều nằm ở vùng thượng nguồn, cao nguyên Tây Tạng.
Sông Mekong, một trong những dòng sông dài nhất thế giới, đem lại thực phẩm, nước dùng và sự sống cho khoảng 60 triệu người dân ở sáu quốc gia khác nhau. Trong hầu hết chiều dài sông, dòng nước chảy qua các vùng khí hậu nhiệt đới, qua những nơi như Việt Nam hay Thái Lan.
Người Tây Tạng biết rằng nơi bắt nguồn ‘thật sự’ về mặt địa lý của sông Mekong nằm xa hơn nữa, trên các băng sơn ở những ngọn núi nhô lên trên cao nguyên. Trong nhiều năm, các nhà thám hiểm đã tìm cách xác định chính xác cội nguồn dòng sông. Hồi đầu Thế kỷ 19, các nhà thám hiểm người Pháp tuyên bố đã tìm ra. Một người Pháp khác, Michael Peissel, nói đã phát hiện ra một điểm khác vào khoảng giữa thập niên 1990, cũng là lúc các nhóm người Nhật nỗ lực đi tìm. Năm 1999, các nhóm Trung Quốc xác được nguồn gốc con sông ở nơi còn cao hơn nữa, ở Núi Cát Phủ (Jifu Mountain). Kết quả mới nhất được các nhà thám hiểm Pieter Neele và Luciano Lepre đưa ra là vào năm 2014. Họ mô tả về một nơi bắt nguồn mới: một dòng suối chảy ra từ một băng sơn ở độ cao 5.374 mét, trên một ngọn núi vô danh ngay bên cạnh Núi Cát Phủ.
Hành trình 270km tới nơi thượng nguồn dòng sông, tính từ sân bay gần nhất, sân bay Ngọc Thụ (Yushu) ở tỉnh Thanh Hải, chúng tôi chạy trên độ cao hiếm khi xuống dưới 4.000 mét, và có những lúc lên tới 4.900 mét. Dọc đường đi, quang cảnh xung quanh trông như một bảng màu rực rỡ, với những ngọn núi cao nhất và những khung trời xanh nhất. Những áng mây trên cao, những bóng râm đổ xuống, và ánh mặt trời toả sáng nơi nơi. Những đàn bò lông Tây Tạng hiền lành ngó nhìn, và những ngôi nhà của dân du mục rải rác đó đây, một số căn lều, và một số những căn nhà chỉ được trát bùn đơn giản, hiện lên từng cụm cách nhau chừng vài km trên đường chúng tôi đi.
Ta chỉ có thể đi được trên tuyến đường này bằng chiếc xe tối thiểu phải là xe hai cầu loại khoẻ. Tất nhiên là bạn có thể đi bằng ngựa, nhưng sẽ mất nhiều ngày mới tới nơi. Sau vài giờ lái xe, con đường rải nhựa kết thúc, và chúng tôi bắt đầu dấn bước vào một hành trình chậm chạp trên con đường gập ghềnh, gồ ghề đầy bụi đất.
Sau vài giờ trên đường, ở một thị trấn có tên gọi là Zachey thuộc huyện Zadoi, chúng tôi đi ngang của một nữ sư Tây Tạng đang rảo bước ngay gần dòng Mekong (mà ở Trung Quốc người ta gọi là sông Lan Thương). Sonanwangmo, 46 tuổi, lớn lên trong một gia đình du mục có sáu con, chuyên nuôi bò lông Tây Tạng, và đi tu từ lúc mới 13 tuổi.
“Bò lông Tây Tạng đem đến cho chúng tôi mọi thứ. Chúng tôi sống được là nhờ chúng. Và chúng cần dòng sông này, một dòng sông vô cùng sạch sẽ. Nếu không có nước sông, chúng tôi không thể sống được,” Yinzo, 68 tuổi, người lớn lên ở các rặng núi gần Dza Chu, nói.
Sau hai ngày di chuyển, chúng tôi tới các khu hồ Zaxiqiwa. Những hồ nước xanh ngắt hiện lên từ khu đầm lầy, bao quanh là những triền đất ẩm ướt, những trảng cỏ và thảm hoa dại trải dài. Ở độ cao này, bầu không khí rất mỏng còn thế giới xung quanh thì tịch mịch. Ta có thể nghe thấy tiếng đại bàng vỗ cánh trên đầu. Xa xa thấp thoáng bóng những căn lều có treo cờ phướn nơi chân trời. Để tới đó, ta phải đi bộ bởi nền đất quá mềm lún, không thể chạy xe.
Vị Đạt Lai Lạt Ma thứ năm được cho là đã đặt tên cho những cái hồ này là “cội nguồn của các dòng sông” khi Ngài tới đây trong chuyến đi kéo dài chín tháng bắt đầu từ Lhasa, để gặp Hoàng đế Trung Hoa tại Bắc Kinh. Người Tây Tạng sùng kính “Người Vĩ đại thứ năm”, bởi Ngài được coi là vị lãnh đạo cả về tinh thần lẫn thế tục đầy quyền uy, người đã thống nhất được Tây Tạng trong thời Ngài trị vì, hồi Thế kỷ thứ 17, sau khi nơi này rơi vào cuộc xung đột kéo dài nhiều năm. Việc Ngài đi qua đây và để thời gian ngồi thiền tại những hồ nước này khiến nơi đây trở nên đặc biệt thiêng liêng, là miền đất lành.
Hồ nước này là một địa điểm hành hương. Người Tây Tạng và cả những người khác tới đây tỏ lòng thành kính. Họ tin rằng nước nơi đây có thể chữa lành mọi bệnh tật. Người dân địa phương nói ngay cả trong những ngày đông khắc nghiệt nhất, khi mặt đất đông cứng phủ đầy tuyết trắng thì nước hồ cũng không đóng băng. Một người du mục Tây Tạng gọi nơi đây là “mẹ của sông Mekong” và nói với tôi rằng “chúng tôi có nghĩa vụ bảo vệ mẹ và những đứa con của mẹ ở cuối dòng sông”.
VĂN HÓA ONLINE – HOÀNG SA – THỨ SÁU 09 MAR 2018
– Phỏng vấn Đại tá Vũ Hữu Lễ, Thuyền trưởng tàu 505 dự trận Gạcma 1988
Đài tưởng niệm Gạc Ma ở Nha Trang . Ảnh TCT
Thời báo Hoàn Cầu nói gì về vụ xâm lược, thảm sát Gạc Ma ngày 14/3/1988?
Hồng Thủy
15/03/18
(GDVN) – 30 năm sau ngày diễn ra vụ thảm sát Gạc Ma, một số học giả Trung Quốc đã lên tiếng thông qua Thời báo Hoàn Cầu. Chúng tôi xin dẫn lại và có đôi lời phản biện.
Ngày 14/3 là vừa tròn 30 năm ngày diễn ra sự kiện lính Trung Quốc thảm sát 64 chiến sĩ Công binh Hải quân Nhân dân Việt Nam đang làm nhiệm vụ xây dựng tại bãi đá Gạc Ma, Trường Sa, Khánh Hòa.
Thời báo Hoàn Cầu, Trung Quốc đã lên tiếng về sự kiện này.
Mục Tin tức quốc tế, Thời báo Hoàn Cầu phiên bản tiếng Trung Quốc ngày 14/3 đăng bài: “Trận chiến cuối cùng Trung Quốc đánh, người Việt Nam miêu tả khiến tôi kinh ngạc” của tác giả Bổ Nhất Đao, do Lý Lâm Chi biên tập.
Bổ Nhất Đao là bút danh / nick name của một cây viết thường xuyên tham gia bình luận các vấn đề quốc tế và quân sự trên các diễn đàn trực tuyến Trung Quốc.
Bài viết này có tham khảo ý kiến một số học giả Trung Quốc: Tư Trấn Đào – Viện Nghiên cứu Đông Nam Á; Tôn Tiểu Nghênh – Viện Khoa học xã hội Quảng Tây; Lưu Phong – chuyên gia Trung Quốc về biển.
Lính Trung Quốc cắm cờ bất hợp pháp lên một bãi đá ở Trường Sa, Khánh Hòa, Việt Nam năm 1988, ảnh: Thời báo Hoàn Cầu.
Những thông tin, ý kiến này ở mức độ nào đó phản ánh nhận thức của giới nghiên cứu và cách thức tuyên truyền của Trung Quốc về Biển Đông có thể gây hiểu lầm và ngộ nhận cho những người Trung Quốc thiếu thông tin;
Chúng tôi xin dẫn lại nguyên văn bài viết này, đồng thời sẽ có phần bình luận sau mỗi vấn đề tác giả Bổ Nhất Đao và Thời báo Hoàn Cầu nêu ra.
Do bài viết khá dài, đề cập nhiều vấn đề về nhận thức, đánh giá của một bộ phận học giả Trung Quốc về quan hệ Việt – Trung cũng như Biển Đông, chúng tôi xin chia thành các bài nhỏ.
Bài viết sẽ theo từng vấn đề các tác giả Trung Quốc đặt ra, với kết cấu 2 phần: dẫn lại nguyên văn và bình luận, ngõ hầu làm rõ các vấn đề và lập luận phía Trung Quốc đặt ra.
Mô tả của học giả Trung Quốc, Thời báo Hoàn Cầu về cuộc thảm sát Gạc Ma
“Ngày này 30 năm về trước, 14/3/1988 đã xảy ra xung đột vũ trang giữa Hải quân Trung Quốc với Hải quân Việt Nam để tranh đoạt quyền kiểm soát bãi đá Gạc Ma (Trung Quốc gọi là đá / mỏm Xích Qua).
Quy mô xung đột không lớn và chỉ diễn ra trong 28 phút rồi kết thúc, Hải quân Trung Quốc đã giành thắng lợi tuyệt đối.
Đây là trận chiến cuối cùng mà Trung Quốc đánh.
Tuy nhiên sự kiện diễn ra cụ thể như thế nào không phải người Trung Quốc nào cũng nắm rõ, trong đó có một phần nguyên nhân chúng ta có chủ ý giảm nhẹ sự kiện này.
Hôm nay, chị Đao (tác giả tự xưng) dẫn mọi người cùng xem lại một chút (sự kiện này).
Thực tế, trận chiến này có liên quan mật thiết và ý nghĩa vô cùng quan trọng với cục diện Biển Đông ngày nay.
1. Hãy bắt đầu từ năm 1987, lúc đó Trung Quốc được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) ủy thác xây dựng 5 trạm quan trắc hải dương, trong đó trạm quan trắc ở Trường Sa đặt tại Chữ Thập.
Vì vậy, chúng ta bắt đầu lục tục triển khai hoạt động khảo sát ở khu vực quần đảo Trường Sa (Trung Quốc gọi là Nam Sa).
Phía Việt Nam lập tức tỏ ra không vui, không ngừng phái hàng loạt tàu thuyền đến quấy rối, thậm chí chớp thời cơ chiếm các đảo, đá.
Hơn 1 giờ sáng ngày 14/3/1988, 7 chiến sĩ của chúng ta vượt sóng đổ bộ lên bãi Gạc Ma và cắm cờ Trung Quốc.
Hơn 6 giờ sáng khi thủy triều rút, phía Việt Nam bắt đầu đổ bộ, cũng cắm cờ Việt Nam lên bãi Gạc Ma.
Hai bên vừa tìm cách đoạt cờ đối phương và giữ cờ của mình, binh sĩ hai phía liên tục đối đầu nhau.
Trong quá trình tìm cách đoạt cờ của nhau, quân Việt Nam cướp cò nổ súng bị quân ta tự vệ đánh trả (theo hồi ức của cựu binh Tôn Minh Viễn trực tiếp tham gia trận Gạc Ma).
Toàn bộ cuộc chiến diễn ra vỏn vẹn 28 phút, 3 tàu hộ vệ và 1 binh lính quân ta bị thương là cái giá phải trả để bắn chìm 1 tàu Việt Nam, 1 tàu trọng thương, bắn chết hơn 60 binh lính Việt Nam để giành thắng lợi tuyệt đối.
Nay quay đầu nhìn lại mới thấy trận Gạc Ma có ý nghĩa chiến lược.
Sau trận này, Trung Quốc đã có 6 điểm đứng chân ở Trường Sa, có nghĩa là chúng ta đã tiến thêm được 500 – 600 km xuống phía Nam.
Đá Gạc Ma đã bị Trung Quốc quân sự hóa ngay sau khi chiếm đóng bất hợp pháp kể từ trận thảm sát năm 1988, ngày nay đã bị biến thành một pháp đài quân sự kiên cố. Ảnh: News.com.au
Tuy nhiên, để nổ ra xung đột thực chất hoàn toàn không phải mong muốn của ta.
Chỉ huy trận Gạc Ma lúc đó là tham mưu trưởng căn cứ Du Lâm, Trần Vĩ Văn, trong hồi ký của mình cho biết:
Lúc đó cấp trên truyền đạt nguyên tắc chiến đấu được tổng kết thành “5 không 1 đuổi”.
5 không là: không chủ động gây sự, không nổ súng trước tiên, không tỏ ra yếu đuối, không chấp nhận thua thiệt, không để mất thể diện;
1 đuổi là, nếu quân địch chiếm các đảo đá của ta, phải lập tức đuổi địch.
Sau khi xảy ra sự kiện này, chúng ta cũng có chủ ý tránh đề cập, tuyên truyền trong nước không nhiều.
Nhưng trận chiến này lại trở thành nỗi đau khó có thể hóa giải trong lòng người Việt Nam về quan hệ với Trung Quốc.
2. Chị Đao rất kinh ngạc trước mô tả của Báo VietNamNet Bridge bản tiếng Anh về trận chiến này.
Phía Việt Nam cho biết, lực lượng tham gia hải chiến năm xưa toàn là những công binh tay không tấc sắt;
Họ vì bảo vệ (chủ quyền) các đảo, đá của Việt nam mà buộc phải phải đương đầu với đội quân (xâm lược)mạnh hơn nhiều, với chiến hạm và vũ khí hiện đại, cuối cùng đã anh dũng hy sinh.
Tất nhiền điều này không đúng với tình hình thực tế.
Các tư liệu công khai cho thấy, trong trận hải chiến Gạc Ma phía Việt Nam có 2 tàu tham gia đều là tàu vận tải có vũ trang mà Trung Quốc viện trợ cho Việt Nam trong chiến tranh, có trang bị súng máy.
Tàu 505 còn lại là tàu đổ bộ, có 8 khẩu cối 40 ly, như vậy có thể nói là vũ trang đầy đủ, chứ không thể bảo tay không tấc sắt.
Trong lúc chị Đao viết bài này thì có học giả chuyển đến tư liệu mới nhất từ phía Việt Nam tiết lộ, Báo Vietnamnet ngày 13/3 đăng bài: “Gạc Ma 1988: Công bằng là để cùng tiến bộ”. [2]
Bài báo này viết rằng những người “tay không tấc sắt bị buộc phải tự vệ” là bịa đặt. Những luận điệu như vậy năm nào đến ngày này cũng đều xuất hiện.” [1]
Những lập luận ngụy biện, sai sự thật của truyền thông và học giả Trung Quốc
Chúng tôi xin tạm không bàn đến những từ ngữ mang màu sắc lập trường chính trị (cực đoan) của các tác giả Trung Quốc trong phần đầu tiên của bài viết này.
Ở đây, chúng tôi chỉ xin trao đổi và làm rõ những lập luận chủ yếu mà truyền thông và học giả Trung Quốc nêu ra về vụ thảm sát Gạc Ma.
Thứ nhất, “cái bẫy núp danh UNESCO”
Việc Trung Quốc thiết lập 5 trạm quan trắc hải dương, trong đó có trạm quan trắc ở Trường Sa đặt tại đá Chữ Thập theo một thỏa thuận của UNESCO năm 1987, thỏa thuận này không có nghĩa là UNESCO công nhận yêu sách “chủ quyền” mà Trung Quốc tuyên bố ở Trường Sa.
Tiến sĩ Trần Công Trục sẽ có bài phân tích sâu hơn về thủ đoạn Trung Quốc sử dụng các tổ chức quốc tế để nhằm giành sự công nhận trên thực tế các yêu sách phi lý họ tuyên bố trên Biển Đông, mời quý bạn đọc quan tâm theo dõi vào ngày mai.
Thứ hai, về vấn đề bên nào nổ súng trước trên bãi Gạc Ma sáng 14/3/1988
Cho đến nay, hai bên có quan điểm khác nhau.
Chúng tôi xin nhấn mạnh rằng, dù bên nào nổ súng trước cũng không làm thay đổi bản chất sự kiện là một cuộc thảm sát lính Trung Quốc nhằm vào 64 chiến sĩ công binh Hải quân Nhân dân Việt Nam đang làm nhiệm vụ xây dựng trên quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Tác giả Bổ Nhất Đao và các học giả Trung Quốc được tham vấn, dựa vào hồi ký của một cựu binh Trung Quốc tham gia sự kiện này để dẫn tới kết luận ai nổ sung trước, e rằng thiếu khách quan.
Chúng tôi xin trích dẫn ra đây một đoạn bình luận của nhà báo Bill Hayton trong sách “Biển Đông – Cuộc tranh giành quyền lực ở châu Á” do nhà nghiên cứu Phan Văn Song dịch để các nhà nghiên cứu Trung Quốc tự rút ra kết luận:
“Tối 13 tháng 3, Hải quân Việt Nam phái 3 tàu chia nhau đi tới đá Gạc Ma, đá Cô Lin (Collins) và đá Len Đao (Lansdowne).
Thật không may cho những người trên tàu, các con tàu cũ rỉ sét này [37] đã bị phía Trung Quốc phát hiện, họ đã chạy tới ngăn chặn với một lực lượng lớn hơn và trang bị vũ khí nhiều hơn.
Rạng sáng ngày 14 tháng 3 năm 1988, Việt Nam chiếm được đá Cô Lin và Len Đao (và vẫn duy trì sự kiểm soát ở đó cho đến ngày nay).
Chiến dịch đá Gạc Ma biến thành thảm họa.
Đích xác chuỗi sự kiện là gì vẫn còn tranh cãi, nhưng có vẻ như Việt Nam đổ bộ trước trên một chiếc thuyền nhỏ chở đầy các dụng cụ xây dựng, và cắm cờ trên san hô.
Sau đó quân Trung Quốc đến và đã cố nhổ bỏ các lá cờ. Hai bên to tiếng với nhau và sau đó xô xát.
Một bài viết tưởng niệm 64 chiến sĩ Hải quân Nhân dân Việt Nam hy sinh trong trận chiến đấu bảo vệ Gạc Ma năm 1988 mà tác giả Bổ Nhất Đao cảm thấy “kinh ngạc” rồi đưa ra những lập luận suy diễn. Ảnh chụp màn hình.
Các tường trình phía Trung Quốc nói rằng một lính Việt Nam nổ súng và làm bị thương một lính Trung Quốc sau đó họ rút lui khi các tàu Việt khai hỏa bằng súng máy.
Phía Việt Nam nói điều ngược lại: Trung Quốc bắn chết phó chỉ huy của lực lượng đổ bộ Việt Nam và rút lui trước khi tàu của họ nổ súng.
Điều lạ là một bộ phim tuyên truyền do Hải quân Trung Quốc đưa ra năm 2009 để chào mừng kỉ niệm lần thứ 60 của hải quân cho thấy phiên bản của Việt Nam đáng tin hơn.
Video này, bây giờ đã có trên YouTube, được quay từ một trong các tàu Trung Quốc và cho thấy lính Việt Nam đứng trong nước sâu tới gối khi thủy triều dâng lên các rạn san hô.
Sau đó nhiều cột nước lớn tung toé xung quanh các binh sĩ Việt Nam khi tàu Trung Quốc nổ súng.
Trong vài giây hàng người mong manh đã hoàn toàn biến mất và 64 chết trong sóng nước: các khẩu súng máy là của Trung Quốc và các nạn nhân là Việt Nam.”
Thứ ba, xâm lược Gạc Ma là hành động phi pháp có âm mưu lâu dài, tính toán kĩ lưỡng, chuẩn bị đầy đủ và tiến hành một cách sắt máu
Cuộc xâm lược và thảm sát Gạc Ma là hành động có kế hoạch, tính toán kỹ lưỡng chứ không phải “để nổ ra xung đột thực chất hoàn toàn không phải mong muốn của Trung Quốc” như các tác giả lập luận.
Ngày 17/8/2012 website Tin tức Đảng Cộng sản Trung Quốc (cpc.people.com.cn), mục Lịch sử Đảng đăng bài viết:
“Lưu Hoa Thanh và việc bố phòng ở Hoàng Sa, cướp đoạt các bãi đá Trường Sa” (Lưu Hoa Thanh dữ Tây Sa thiết phòng, Nam Sa đoạt tiêu). Bài viết này cho hay:
Ảnh chụp màn hình bài viết “Lưu Hoa Thanh và việc bố phòng ở Hoàng Sa, cướp đoạt các bãi đá Trường Sa”. Lưu Hoa Thanh mặc áo đen.
“Thực ra ngay từ năm 1974, Đặng Tiểu Bình đã nói, sân bay ở Hoàng Sa nhất định phải làm, vị trí đó trọng yếu, có thể tiến ra Pratas (Trung Quốc gọi là Đông Sa), vươn ra Trường Sa và có thể khống chế Trường Sa.
Lưu Hoa Thanh đã nói với lãnh đạo Quân ủy (Đặng Tiểu Bình) rằng: “Hiện tại cơ hội của chúng ta đến rồi, quan trọng là quyết định và tiến hành thôi.”
Về việc này, người phụ trách chủ yếu của Quân ủy trung ương (chỉ Đặng Tiểu Bình) có thái độ rất kiên quyết:
“Chúng ta phải thể hiện rõ lập trường nghiêm túc, chủ quyền lãnh hải ở Trường Sa thuộc về chúng ta, và phải tăng cường khả năng kiểm soát quân sự của chúng ta ở Trường Sa.
Không chỉ có vậy, còn phải tăng cường tuần tra để thể hiện quốc uy, quân uy của chúng ta.
Về hoạt động đấu tranh trên hướng này, cần phải tăng cường lực lượng nào, xây dựng gì, anh nhanh chóng nghiên cứu và viết báo cáo cho tôi.”
Sau cuộc trao đổi này, Lưu Hoa Thanh cùng với các quan chức quân sự hàng đầu Trung Quốc bắt tay vào viết kế hoạch thôn tính Trường Sa. Những thành viên tham gia cùng Lưu Hoa Thanh gồm có:
Hồng Học Trí (Phó chánh văn phòng Quân ủy trung ương), Trì Hạo Điền (Tổng tham mưu trưởng), Trương Bân (Phó chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần), Trương Liên Trung (Tư lệnh Hải quân), Lý Diệu Văn (Chính ủy Hải quân) bắt tay vào việc nghiên cứu, lập kế hoạch thôn tính Trường Sa.
Qua nhiều lần nghiên cứu và chuẩn bị, kế hoạch thôn tính Trường Sa hoàn tất, ngày 29/2/1988 Đặng Tiểu Bình đã phê chuẩn kế hoạch này trong vai trò Chủ tịch Quân ủy trung ương. [2]
Điều này hoàn toàn phù hợp với diễn biến thực tế theo nghiên cứu của Bill Hayton về sự chuẩn bị kĩ lưỡng của Trung Quốc trong kế hoạch thôn tính Gạc Ma:
“Dù đối mặt với kháng cự vũ trang và thời tiết xấu họ đã chiếm 6 rạn san hô chủ yếu nằm dưới mặt biển và chỉ trong vòng hai tháng đã xây dựng xong các nhà giàn sinh sống, các cơ sở tiếp tế và các ụ phòng thủ.
Hơn nữa, mỗi một trong 6 rạn san hô này là vị trí chiến lược nằm trong vòng một vài km của các đảo chính do các đối thủ Trung Quốc nắm giữ và từng rạn chưa từng bị chiếm đóng trước năm 1988.
Các đoàn điều tra đã thực hiện công việc của mình một cách xuất sắc. Trung Quốc hiện nay đã có nhiều hơn một chỗ đứng trong Quần đảo Trường Sa.”
Thiết nghĩ, chỉ 2 nội dung này cũng đủ cho thấy 3 lập luận nói trên của các nhà nghiên cứu Trung Quốc là ngụy biện. Nó cũng đủ chứng minh trận Gạc Ma là một cuộc thảm sát có chủ ý.
Còn sự “kinh ngạc” của tác giả Bổ Nhất Đao về việc mô tả 64 chiến sĩ công binh Hải quân Nhân dân Việt Nam “tay không tấc sắt”, xin hãy xem lại video về cuộc thảm sát dã man mà Hải quân Trung Quốc gây ra ngày 14/3/1988 sẽ thấy tất cả.
Còn về thông tin các học giả Trung Quốc nêu ra xung quanh vũ khí trang bị của Việt Nam chiến đấu bảo vệ Gạc Ma để họ bác bỏ cụm từ “tay không tấc sắt”, chúng tôi cũng xin được cung cấp thông tin về các tàu Việt Nam ở Gạc Ma sáng 14/3/1988 mà tác giả Bill Hayton gọi là “các con tàu cũ rỉ sét này”:
[37] Hai trong số những chiếc tàu này là tàu đổ bộ được Mỹ chế tạo trong Chiến tranh Thế giới thứ hai và để lại sau Chiến tranh Việt Nam. Tàu HQ-505 chính là tàu USS Bulloch County trước đây, được đóng năm 1943. Chiếc thứ 3 là tàu chở hàng.
Trong những bài viết tới, chúng tôi xin dẫn lại và phản biện các lập luận tiếp theo của tác giả Bổ Nhất Đao và một số học giả Trung Quốc liên quan đến các nội dung về “chủ quyền” và “lịch sử”, quan hệ Việt – Trung họ đề cập trong bài viết.
Tài liệu tham khảo:
[1]http://world.huanqiu.com/article/2018-03/11663194.html
[3]http://dangshi.people.com.cn/n/2012/0817/c85037-18765636-2.html
Hồng Thủy
Ngày 19/1/1974 Trung Quốc tấn công quân đội Việt Nam Cộng Hòa đồn trú tại quần đảo Hoàng Sa và chiếm trọn quần đảo này từ ngày đó đến nay.
Hành động tấn công này là đỉnh điểm của nhiều bước đi và toan tính từ trước, cũng như mang lại những hệ quả về sau.
Có một số điều có thể điểm lại để tham khảo ngày hôm nay:
Thứ nhất, điểm đặc biệt của hành động này là tính dễ nhận thấy, rất lộ liễu so với các hành động thù địch của Bắc Kinh đối với Việt Nam nói chung và Bắc Việt nói riêng trước đây.
Những hành động thôn tính hay gây ảnh hưởng thực chất đã diễn ra từ trước 1949 kéo dài đến Hiệp định Geneva 1954, Cải cách Ruộng đất 1956, song tất cả đều không phải dễ nhận thấy với mọi người – ít nhất trong điều kiện thông tin thời trước.
Riêng việc xâm chiếm Hoàng Sa đã là một điển hình xâm lăng rõ ràng và không thể chối cãi.
Sự kiện Hoàng Sa thực sự đã phơi bày hành vi xâm lăng ở mức hiển nhiên và nghiêm trọng.
Đây cũng là một điều đáng quan tâm đối với giới khoa học và quân sự của Việt Nam.
Thứ hai, hành động chiếm đóng Hoàng Sa đã mang một nhận thức mới đến người Việt Nam ở các quan điểm chính trị khác biệt rằng không có tình đồng chí ý thức hệ, không có tình chiến hữu thế giới tự do, chỉ có sự ưu tiên vì lợi ích dân tộc vượt lên trên và lắng đọng tại cột mốc lịch sử này.
Từ đó, những nhà hoạch định chính sách có đánh giá mới về Trung Quốc, Hoa Kỳ và tương quan lực lượng của Việt Nam giai đoạn hậu Thông cáo Thượng Hải 1972, khi Henry Kissinger và Richard Nixon cùng Mao Trạch Đông và Chu Ân Lai nâng cốc thỏa thuận trên đầu hai nước Việt Nam.
Ưu tiên cho lợi ích dân tộc từ sự kiện Hoàng Sa 1974 cũng chính là khuynh hướng mới trong vận hành những cỗ máy chính trị dù dưới màu áo nào đi nữa.
Lợi ích dân tộc một mặt sẽ quyết định tính chính danh của nhà cầm quyền và mặt khác là ngọn lửa dễ bùng dậy dẫn đến chủ nghĩa dân tộc cực đoan.
Thứ ba, xâm chiếm Hoàng Sa, Trung Quốc có một tiền đồn có vị trí địa lý quan trọng có thể tận dụng dòng chảy-khí hậu biển Đông: dòng hải lưu Luzon-Đài Loan mang cá, tôm, ấu trùng cá con, san hô vào đến khu vực Hoàng Sa. Một phần tụ bám lại đây, phần còn lại trôi về Nam Trung Bộ Việt Nam tạo nên sự đa dạng sinh học biển, ngư trường và cảnh quan.
Vị thế tàu bè Bắc Nam của Việt Nam khi đi qua khu vực này hầu như sẽ dễ bị kiểm soát.
Thứ tư, bài học thất thủ Hoàng Sa đã được tiếp nhận nhiều chiều và nhưng không hẳn là thấu suốt. Bài học này gợi ý cho Bắc Việt tiếp quản Trường Sa thật nhanh ngày 4/4/1975 song nước Việt Nam thống nhất vẫn sảy chân tại Gạc Ma 18/3/1988, mất cảnh giác tại Bauxite Tây Nguyên, rừng đầu nguồn, bãi biển Đà Nẵng và những vị trí địa chiến lược khác, vốn không dễ thấy và dễ biết như việc Hoàng Sa thất thủ.
Trung Quốc luôn tấn công Việt Nam với yếu tố bất ngờ vào các thời điểm lễ Tết 19/1/1974, 17/2/1979 và 18/3/1988 và khi nội bộ Việt Nam suy yếu, mất cảnh giác nhất.
Việc xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa cho Trung Quốc một lợi thế chiến lược quan trọng nhưng đồng thời cũng làm lộ rõ ý đồ của Bắc Kinh và cảnh tỉnh thế giới.
Nó là mắt xích quan trọng trong chiến lược của Trung Quốc: xác lập đường chữ U và các hành động bành trướng tại Trường Sa sau này.
Vấn đề Hoàng Sa và Biển Đông cho thấy mưu đồ tranh thủ thời gian, truyền thông, tiến hành cuộc chiến tiêu hao sinh lực và tinh thần của nước khác mà Trung Quốc đang tiến hành.
Cũng vì hành động đó, Trung Quốc sẽ phải giải quyết câu chuyện Hoàng Sa với người Việt Nam sau này và mãi mãi.
Bài thể hiện quan điểm riêng của tác giả, từ Quỹ Nghiên cứu Biển Đông. Cảm ơn hai ông Dự Văn Toán và Lê Trung Tĩnh đã đóng góp.
Mạng xã hội bàn luận sôi nổi quanh chuyện phiên bản online của tờ báo hàng đầu của Việt Nam bị tạm ngưng ba tháng.
Từ hôm 17/7, những người truy cập website Tuoitre.vn chỉ còn thấy thông báo: “Thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Cục Báo chí, Bộ Thông tin và truyền thông, báo Tuổi Trẻ Online (tuoitre.vn) tạm dừng hoạt động đến ngày 16-10-2018.”
“Tuổi Trẻ Online gửi lời xin lỗi chân thành đến toàn thể bạn đọc vì không thể phục vụ bạn đọc trong thời gian này.”
“Tuổi Trẻ vẫn tiếp tục cập nhật tin tức, phóng sự điều tra, bình luận… trên nhật báo Tuổi Trẻ, Tuổi Trẻ Cuối tuần, Tuổi Trẻ Cười..”
Tuy vậy, fanpage của tờ báo này vẫn cập nhật đều đặn.
Vì sao Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng?
Báo VN sửa lời phát ngôn Chủ tịch Quang
Báo Tuổi Trẻ ‘làm rõ cáo buộc xâm hại tình dục’
‘Ngậm ngùi’ trong Ngày Tự do Báo chí
Một ngày trước, Bộ Thông tin – Truyền thông Việt Nam ra quyết định tước quyền sử dụng giấy phép hoạt động báo chí điện tử của tờ Tuổi Trẻ Online, và phạt báo Tuổi Trẻ 220 triệu đồng.
Quyết định xử phạt do Cục trưởng Cục báo chí Lưu Đình Phúc ký, giải thích báo Tuổi Trẻ có hai hành vi “vi phạm hành chính”.
Một trong hai hành vi được kết luận là “thông tin sai sự thật gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng” trong bài báo “Chủ tịch nước đồng ý cần ban hành Luật biểu tình” đăng trên Tuoitre.vn ngày 19/6/2018.
Bài báo này ban đầu viết Chủ tịch Trần Đại Quang nói ông “đồng tình với kiến nghị của cử tri” cần có Luật biểu tình và hứa báo cáo Quốc hội về việc này.
Cục Báo chí nói khi tiếp xúc cử tri ngày 19/6 ở TPHCM, ông Quang không phát biểu như vậy.
Vì bài này, báo Tuổi Trẻ phải đóng phạt 50 triệu đồng, phải cải chính, xin lỗi.
Giới truyền thông chia sẻ nhiều góc nhìn về lệnh đình bản Tuổi Trẻ Online của Cục Báo chí trên Facebook hôm 17/7. BBC ghi nhận một vài ý kiến trong số đó:
Nhà báo Khôi Nguyên, báo Người Việt (California, Mỹ) viết trên Facebook: “Bạn có tin là phóng viên, biên tập viên mảng ‘chính trị xã hội’ của một tờ báo lớn như Tuổi Trẻ dám ‘dựng đứng’ lời phát biểu của ông Chủ tịch nước hay không? Tôi thì tôi không tin! Tôi nói điều này kể cả sau khi đã đọc lời ‘cải chính’ của báo Tuổi Trẻ.”
Nhà báo Hoàng Tư Giang, báo Tuần Việt Nam/VietNamNet: “Rất buồn nhưng đúng/sai thì nhận. Đó mới là cách đứng dậy văn minh, mạnh mẽ hơn! See you in 3 months (Hẹn gặp lại ba tháng tới), Tuổi Trẻ.”
Blogger Dương Tú từ Hoa Kỳ chia sẻ: “Về bài “Chủ tịch nước đồng ý cần ban hành Luật biểu tình”, ông Trần Đại Quang phát biểu tại buổi tiếp xúc cử tri TP.HCM với vai trò đại biểu Quốc hội chứ không phải Chủ tịch nước. Do đó, nếu Tuổi Trẻ đưa tin không đúng về phát biểu của một đại biểu Quốc hội, đại biểu đó có quyền yêu cầu báo chí cải chính, xin lỗi, hoặc kiện ra tòa. Tuổi Trẻ và cử tri có quyền chất vấn đại biểu Quang về phát biểu này cũng như quan điểm của ông Quang về luật biểu tình.”
“Về thông tin gây mất đoàn kết dân tộc trong phần bình luận của bài viết “Sao trong quy hoạch chưa thấy cao tốc cho miền Tây?”, với tiền lệ này, nếu muốn phạt hay đình bản bất kỳ tờ báo nào, chỉ cần cử một nhóm chuyên đi bình luận “gây mất đoàn kết dân tộc” dưới các bài báo. Chờ các báo không xóa kịp bình luận là chụp ngay màn hình để xử lý.”
“Nói cách khác, quyết định xử phạt Tuổi Trẻ là thông điệp về tiếp tục tăng cường kiểm duyệt, siết chặt tự do ngôn luận đối với cả báo chí lẫn bạn đọc.”
Ông Đặng Tâm Chánh, cựu tổng biên tập báo Sài Gòn Tiếp Thị: “Trước đây là dẹp tiệm báo Sài Gòn Tiếp Thị, bây giờ là đình bản Tuổi Trẻ online ba tháng. Đó là những tờ báo duy trì mạng sống bằng tiền của người đọc, không phải bằng tiền của ngân sách, càng không phải bằng tiền của Đảng.”
“Đình bản hay đóng cửa thì cùng lắm Đảng chỉ bố trí được công việc cho lãnh đạo báo là cán bộ thuộc cấp ủy quản lý. Hàng trăm người lao động khác cùng gia đình họ mất việc, mất ăn, mất học không có trong lo lắng của các vị. Các vị được nuôi bằng tiền của dân mà dân có đuổi được các vị ra đường đâu.”
“Các vị không nuôi chúng tôi ngày nào, người nuôi chúng tôi cũng đang nuôi chúng tôi tử tế, các vị không cho họ nuôi nữa bằng cách tước của họ quyền tiếp cận sản phẩm. Các vị nói tự do báo chí không mắc cỡ miệng khi quyền tự do ấy chỉ là quyền tự do đình bản, dẹp tiệm báo chí.”
“Các vị có quyền, nhưng dữ lắm là tới cán bộ của các vị. Có xử lý ngang ngược kiểu nào thì cũng là chuyện trong tổ chức của các vị. Tờ báo là của người đọc. Cũng như đất nước này là của nhân dân.”
Kinh nghiệm ’50 năm làm báo hai lề’
Blogger Mẹ Nấm đoạt giải Tự do Báo chí Quốc tế 2018
Báo chí VN ‘mạnh mẽ’ viết về Gạc Ma 1988
Nhà báo Huy Đức, cựu phóng viên báo Tuổi Trẻ: “Tôi không đủ các dữ liệu để đánh giá thiệt hại về vật chất và thương hiệu cho Tuổi Trẻ khi bản online bị đóng cửa. Trong thời đại ngày nay, bản online, cho dù doanh thu trực tiếp có thể ít hơn, nhưng nó là một “chân” của tờ báo, nó giúp tờ báo in lan tỏa, giúp gia tăng giá trị (thương hiệu) và thu nhập. Tổn thất này của Tuổi Trẻ là vô cùng to lớn.”
“Trong hệ thống thứ bậc chính trị, Tuổi Trẻ, tuy chỉ là một tờ báo cấp phòng nhưng sức lan tỏa của nó lớn hơn rất nhiều những tờ cấp bộ và cấp vụ khác.”
“Tuổi Trẻ là một trong những tờ báo báo chí nhất và chuyên nghiệp nhất. Nhưng, ở góc độ công cụ tuyên truyền cho chế độ, Tuổi Trẻ cũng là đắc lực nhất. Trong không gian thông tin ngày nay, đình bản bản online những tờ báo chính thống như Tuổi Trẻ tuy có gây thiệt thòi cho người đọc nhưng xét kỹ, chính hệ thống tuyên truyền của Đảng mới thiệt hại rất nhiều.”
Ông Trung Bảo, cựu phóng viên báo Thanh Niên: “Cho đến giờ vẫn chưa có gì thay đổi quyết tâm “lãnh đạo toàn diện” đất nước của đảng Cộng sản Việt Nam, nhưng mọi thứ đều đã được luật hóa. Tôi tự hỏi tại sao với báo chí, đảng cầm quyền lại không để nó vận hành như một doanh nghiệp.”
“Chịu sự chi phối và điều phối bởi các bộ luật như mọi chủ thể khác đang hoạt động trên đất nước này. Có thể nhiều người ủng hộ quyền lực của đảng sẽ nạt nộ: “Thế thì loạn à?”, nhưng hãy nhớ lại chỉ 20 năm trước đây thôi thị trường chứng khoán vẫn còn bị coi là “công cụ bóc lột của giới chủ tư bản” trong nhiều văn kiện đảng, lùi xa hơn là 30 năm trước, doanh nghiệp tư nhân vẫn là một hình thức “người bóc lột người”.
“Báo chí cũng vậy, cũng chỉ là một “diện” của đời sống mà đảng Cộng sản muốn quản lý. Có muốn hay không thì báo chí cũng sẽ tìm cho được cách hoạt động tự do, bởi những nhu cầu bắt buộc của xã hội. Vậy hãy quản lý bằng cách rút dần bàn tay điều hành trực tiếp ra khỏi lĩnh vực này mà để thị trường điều tiết và chi phối bằng luật pháp.”
“Đồng thời, xin tha cho người làm báo cái vai trò “chiến sĩ thông tin” để rồi ra ân, ra uy bằng cái thẻ nhà báo. Hãy để họ được làm báo bằng các quy tắc nghề nghiệp đã có từ hàng trăm năm nay, đừng bắt những nhà báo có lương tâm phải đau khổ khi đứng trước những sự thật không được chuyển lên mặt báo, phải tủi nhục khi ai ai cũng có thể khinh khi rẻ rúng một nghề nghiệp đầy cao quý như nghề báo.”
Những hình ảnh điểm lại diễn biến chính trong chuyến thăm Anh quốc của Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump ngày 12-13/7.
Tổng thống Donald Trump và đệ nhất phu nhân Melania đáp xuống sân bay Stansted, phía Bắc London trên chiếc Air Force One chiều thứ Năm 12/7.
Vợ chồng Tổng thống Trump được Đại sứ Mỹ tại Anh Robert Johnson, Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Liam Fox và các vị có chức sắc khác ra đón.
Sau đó, hai người lên chiếc phi cơ Marine One bay tới Winfred House, nhà riêng của Đại sứ Mỹ ở Công viên Regent, nơi diễn ra tiệc đón.
Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump rời Winfield House, nhà riêng của đại sứ Mỹ, tới dự tiệc do Thủ tướng Theresa May chủ trì ở Cung điện Blenheim, Oxfordshire tối 12/7.
Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump lên phi cơ Marine One rời nhà riêng của đại sứ Mỹ tới dự tiệc bữa tối do Thủ tướng Theresa May chủ trì ở Cung điện Blenheim, Oxfordshire.
Thủ tướng Anh Theresa May và phu quân Philip May đón Tổng thống Mỹ Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump tại Điện Blenheim ở Woodstock, Anh hôm 12/7.
Đệ nhất Phu nhân Melania Trump, Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Anh Theresa May và phu quân Philip May xem đội quân nhạc biểu diễn tại Cung điện Blenheim trước tiệc tối với các lãnh đạo doanh nghiệp hôm 12/7.
Sáng 13/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump có cuộc gặp song phương với Thủ tướng Anh Theresa May tại Chequers, dinh thự đồng quê của thủ tướng, phía Tây Bắc London.
Đệ nhất Phu nhân Melania Trump giúp các em nhỏ làm hoa anh túc cài áo khi bà đi thăm các cựu chiến binh Anh tại Bệnh viện Hoàng gia Chelsea, London, sáng 13/7 trong ngày thứ hai của chuyến công du tới Anh của Tổng thống Trump.
Đệ nhất Phu nhân Melania Trump cùng ông Philip May, phu quân của Thủ tướng Anh (phải) thăm Bệnh viện Hoàng gia Chelsea sáng 13/7. Bà Melania Trump thăm những cựu chiến binh Anh đang được chăm sóc trong bệnh viện trong khi ông Trump đang có cuộc đàm phán song phương với bà May ở Dinh thự đồng quê của Thủ tướng.
Một trái bóng bay khổng lồ có hình Tổng thống Trump như một em bé màu da cam bay trên bầu trời London, gần Tháp Victoria của Điện Westminster trưa 13/7. Nhiều người dân tập trung ở Quảng trường Quốc hội (Parliament Square) trong một cuộc biểu tình chống Trump.
Người biểu tình thả một khí cầu có hình TT Donald Trump cao 6 mét, còn được gọi là ‘Em bé Trump’, tại Quảng trường Quốc hội ở London hôm 13/7.
Người biểu tình trước giờ bắt đầu cuộc tuần hành Cùng nhau Chống lại Trump ở London. Hai tổ chức Stop Trump Coalition (Liên minh Ngăn Trump lại) và Stand up to Trump (Đứng dậy chống Trump) cùng nhau phối hợp tổ chức tuần hành trên toàn quốc phản đối các chính sách và quan điểm chính trị của ông Trump trong chuyến thăm chính thức Anh Quốc của ông.
Nữ Hoàng Elizabeth Đệ nhị và Tổng thống Donald Trump duyệt hàng binh danh dự tại Lâu đài Windsor, phía Tây London, chiều thứ Sáu 13/7.
Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị, Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump trên khán đài đối diện đội hình vệ binh danh dự trong lễ đón ông bà Trump tại Lâu đài Windsor trong ngày thăm thứ hai của ông Trump tại Anh quốc.
Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị đứng cạnh Tổng thống Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump bên trong Lâu đài Windsor. Nữ hoàng mở tiệc trà tiếp ông bà Trump tại đây chiều ngày thứ Sáu 13/7.
Hàng vạn người tập trung biểu tình chống Trump ở London hôm thứ Sáu 13/7. Trong ảnh là cuộc biểu tình tại Quảng trường Trafalgar ở trung tâm London.
Ông đã giúp các nước trong khu vực hiểu rõ cách sống với Trung Quốc: không có gì phải sợ Bắc Kinh, vừa ảnh giác với củ cà rốt, vừa tránh được cây gậy của họ.
Phân tích phản ứng của Malaysia về “siêu dự án” Vành đai và Con đường của Trung Quốc;
Nội dung chủ yếu tập trung chỉ ra tham vọng của Bắc Kinh và đòi Trung Quốc phải có trách nhiệm giải trình và minh bạch hóa nội dung của “sáng kiến lịch sử” này.
Đặc biệt, tân Thủ trướng Mahathir Mohamad, đã tạm dừng để xem lại các dự án bất bình đẳng mà cựu Thủ tướng Najib Razak đã ký với một loạt doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc trong khuôn khổ Vành đai và Con đường.
Theo chúng tôi, quyết định này của vị “nguyên lão” khả kính lập tức được sự đồng tình ủng hộ của không chỉ người dân Malaysia mà còn của hầu hết nhân dân trong khu vực và quốc tế. Tại sao?
Thứ nhất, qua thực tế đã được triển khai tại một số quốc gia, nhiều chuyên gia kinh tế, chính trị, các học giả…, đều có chung một nhận định rằng “siêu dự án” Vành đai và Con đường”, đã dần dần bộc lộ bản chất đích thực của nó;
Đó là biến tướng của quá trình cạnh tranh chiếm đoạt thị trường của chủ nghĩa thực dân kiểu mới, nấp dưới hình thức xuất khẩu tư bản, nhân công rẻ mạt, công nghệ, kỹ thuật lạc hậu và hàng hóa dư thừa, kém chất lượng…
Như vậy, có thể thấy chiến lược thực sự đằng sau Vành đai và Con đường không chỉ nhằm gài các nước vào “bẫy nợ ngoại giao”; tạo môi trường để tái cơ cấu kinh tế Trung Quốc, mà còn nhằm thực hiện những mục tiêu về chính trị, quốc phòng, an ninh.
Trong đó đáng chú ý có mục tiêu sử dụng dự án này để “bẫy” các quốc gia khi tham gia, phải mặc nhiên thừa nhận yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với hầu hết Biển Đông;
Hợp thức hóa việc chiếm đóng bất hợp pháp của Trung Quốc đối với các thực thể địa lý nằm giữa Biên Đông cũng nằm trong tính toán của Bắc Kinh đằng sau đại dự án này.
Thứ hai, người Malaysia đã cảnh báo trước về tiền lệ của Sri Lanka và cáo buộc ông Najib Razak đã “bán nước” theo cách tương tự.
Vì vậy, Chính phủ mới của Thủ tướng Mahathir Mohamad đã quyết định sẽ đàm phán lại một số dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng lớn của Trung Quốc.
Họ tin là những dự án này có giá trị thấp về tiền bạc cũng như hiệu quả quản trị, bao gồm tuyến đường sắt kết nối bờ biển phía Đông trị giá 14 tỉ USD và 2 đường ống dẫn khí đốt.
Tuy nhiên, với một tinh thần thật sự cầu thị, biết mình biết ta, Tiến sĩ Mahathir Mohamad nói ông hoan nghênh đầu tư và công nghệ của Trung Quốc, nhưng với điều kiện các dự án phải sử dụng hiệu quả kinh phí, minh bạch và mang lại lợi ích thực sự cho các doanh nghiệp và lao động địa phương.
Theo chúng tôi có thể nói ngài Thủ tướng, Tiến sĩ Mahathir Mohamad, đã điểm đúng “tử huyệt” của “siêu dự án” Vành đai và Con đường.
Đặc biệt, mặc dù không đề cập một cách trực tiếp, Thủ tướng Mahathir Mohamad đã ngầm phát đi một thông điệp rằng các nước trong khu vực và các nước liên quan ngoài khu vực rằng:
Một mặt, phải nâng cao cảnh giác trước những “củ cà rốt” mang nhãn hiệu Trung Quốc; mặt khác, cũng cần phải có cách để tồn tại, làm sao tránh được những “cái gậy” hiểm độc luôn sẵn sàng nện xuống đầu mình.
Thứ ba, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đáng kính đã thẳng thắn công khai quan điểm và cách thức ứng xử của mình trong quan hệ với Trung Quốc ngay từ khi ông mới nhậm chức:
Nếu trong quan hệ với Trung Quốc, nguyên tắc bình đẳng, tôn trong lẫn nhau, rõ ràng, minh bạch, thượng tôn pháp luật luôn được duy trì.
![]() |
Tiến sĩ Trần Công Trục, ảnh do tác giả cung cấp. |
Cụ thể, khi trả lời câu hỏi của South China Morning Post về việc một số người nói rằng Thủ tướng chống Trung Quốc, Thủ tướng Mahathir Mohamad đã khôn khéo nói:
“Dĩ nhiên có những việc nhất định đã được thực hiện mà Malaysia không được lợi ích gì, thậm chí nó không tốt cho Malaysia.
Chúng tôi hoan nghênh đầu tư trực tiếp nước ngoài từ bất kỳ quốc gia nào, chắc chắn bao gồm cả Trung Quốc.
Nhưng khi nói đến việc ký hợp đồng với Trung Quốc, vay các khoản tiền khổng lồ từ Trung Quốc, các nhà thầu Trung Quốc thích sử dụng công nhân của họ từ Trung Quốc, dùng mọi thứ được nhập từ Trung Quốc, thậm chí việc thanh toán không được thực hiện ở đây mà ở Trung Quốc;
Những loại hợp đồng đó không phải là thứ mà tôi hoan nghênh.
Một điều nữa là họ phát triển trọn gói nhiều đô thị, những đô thị rất phức tạp, rất đắt tiền mà người Malaysia không thể mua được.
Vì vậy, họ sẽ đưa người nước ngoài đến sống ở những thành phố này. Hiện nay, không một quốc gia nào trên thế giới chấp nhận hàng loạt người nhập cư đến quốc gia của mình.
Bạn thấy điều này ở Mỹ, châu Âu hay bất cứ đâu.
Chúng tôi không muốn có một thành phố được xây dựng ở Malaysia để (nhà đầu tư) đưa người nước ngoài đến ở đó.
Đó là những gì tôi chống lại, ngay cả khi (nhà đầu tư) là người Ấn Độ, các nước Ả Rập hay châu Âu.
Những người nhập cư nước ngoài với số lượng lớn sẽ không ai được chào đón, chắc chắn là không đối với Malaysia.”
Thiết nghĩ, phản ứng rất thẳng thắn, trí tuệ, hợp lý, hợp tình của Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad là bài học cho những quốc gia mà Trung Quốc đang nhằm vào để vận động tham gia vào “đại dự án” Vành đai và Con đường.
Phải chăng Ông chính là “khắc tinh” của đại dự án này?
Người dân Malaysia đã đúng khi bỏ phiếu bầu vị “nguyên lão” khả kính này vào vị trí đứng đầu Chính phủ của mình.
Chẳng những họ, mà kể cả cộng đồng ASEAN, chúng ta cũng tự hào về nhân cách, trí tuệ và bản lĩnh của Thủ tướng Mahathir Mohamad, một tấm gương sáng để noi theo trong cuộc đấu tranh sinh tồn và phát triển trước những diễn biến phức tạp, khôn lường của tình hình khu vực và quốc tế hiện nayâ
Trung Quốc đang lộ rõ ý đồ sử dụng vũ lực để kiểm soát Biển Đông, khi cho rằng việc tái cơ cấu Cảnh sát biển sẽ khiến lực lượng này hợp tác hiệu quả hơn với lực lượng hải quân trong các trường hợp khẩn cấp, thậm chí là chiến tranh.
Tàu Cảnh sát biển 2901 của Trung Quốc, có lượng giãn nước lên tới 12.000 tấn.
Một số nét về Cảnh sát biển Trung Quốc (CCG) trước khi được vũ trang hóa:
Cảnh sát biển Trung Quốc (CCG) được thành lập tháng 03/2013, trên cơ sở tái cơ cấu Cục Hải dương Quốc gia, nhằm thống nhất chỉ huy các lực lượng “tuần tra, chấp pháp ở Biển Đông và Biển Hoa Đông”, bao gồm các lực lượng: Hải giám (CMS), Hải cảnh (Cảnh sát biển của Cục quản lý biên phòng – BCD), Ngư chính (Cơ quan đảm bảo thực thi pháp luật Ngư nghiệp – FLEC), Tổng cục Hải quan và Cơ quan Hải dương Trung Quốc (GAC). Theo đó, các lực lượng này khi hoạt động ở Biển Đông và Biển Hoa Đông đều phải lấy danh nghĩa Cảnh sát biển Trung Quốc và sẽ chịu sự “chỉ huy nghiệp vụ” của Cục Cảnh sát biển thuộc Bộ Công an Trung Quốc và “quản lý hành chính” của Bộ Đất đai và Tài nguyên.
Cảnh sát biển Trung Quốc được trang bị khoảng 164 tàu tuần tra, 10 máy bay các loại trong đó có ít nhất 1 trực thăng vận tải đa năng Mi-8, 2 máy bay cánh cố định Y-12 cùng một số trực thăng khác do Trung Quốc sản xuất. Hiện nay, Trung Quốc cũng đưa vào sử dụng các tàu tuần tra ngoài khơi có lượng giãn nước trên 10.000 tấn, 4 tàu tuần tra có lượng giãn nước 5.000 tấn, 4 tàu tuần tra có lượng giãn nước 4.000 tấn, 23 tàu tuần tra có lượng giãn nước 3.000 tấn, 10 tàu tuần tra có lượng giãn nước 1.500 tấn, 27 tàu tuần tra có lượng giãn nước 1.000 tấn.
Nhiệm vụ của CCG rất đa dạng, bao gồm: tuần tra vùng lãnh hải và lãnh thổ tranh chấp; chống buôn lậu, chống vi phạm chủ quyền; kiểm soát và kiểm tra tàu biển; đảm bảo an toàn và an ninh ven biển; nghiên cứu và khảo sát biển; tìm kiếm cứu nạn trên biển; bảo vệ thủy sản và các nguồn tài nguyên biển…
Quá trình vũ trang hóa lực lượng CCG:
Ủy ban Thường vụ Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc Trung Quốc (3/2017) quyết định, từ ngày 1/7/2018, Quân ủy trung ương Trung Quốc (CMC) sẽ thay Cục Hải dương quốc chỉ đạo trực tiếp mọi hoạt động của CCG. Việc điều chỉnh trên được Bắc Kinh tuyên truyền rằng ngoài việc thực thi chức năng, nhiệm vụ trước đây như “duy trì, chấp hành pháp luật trên biển, bao gồm triệt phá hoạt động phạm tội, vi phạm pháp luật trên biển, duy trì trị an và bảo vệ an ninh trên biển, bảo vệ sử dụng khai thác tài nguyên biển và môi trường sinh thái biển, quản lý nghề đánh bắt thủy sản, chống buôn lậu trên biển và hiệp đồng chỉ đạo công tác chấp pháp trên biển của các địa phương”, việc tái cơ cấu cũng sẽ “cho phép CCG tham gia nhiều hơn vào các cuộc diễn tập quân sự, hoạt động huấn luyện thường nhật với Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) và CCG cũng sẽ hợp tác hiệu quả hơn với lực lượng hải quân trong các trường hợp khẩn cấp, thậm chí là chiến tranh”.
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Ngô Khiêm cũng cho biết, sau khi gia nhập, CCG sẽ trở thành trung đoàn cảnh sát biển thuộc lực lượng cảnh sát vũ trang nhân dân Trung Quốc với tên gọi Cục cảnh sát biển. Thời gian tới, Trung Quốc sẽ tăng cường đầu tư, trang bị thêm cho CCG nhiều tàu tuần tra cớ lớn và máy bay trinh sát, cảnh báo hiện đại. Các tàu CCG cũng sẽ được trang bị thêm pháo mạnh, thay vì vòi rồng hay pháo nước và các nhân viên trên tàu có thể mang theo vũ khí tấn công.
Mục đích thật sự của Trung Quốc trong việc tái cơ cấu CCG
Thứ nhất, Tập Cận Bình đang triển khai kế hoạch củng cố quyền lực và thâu tóm quyền lãnh đạo đối với tất cả lực lượng vũ trang Trung Quốc. Gia nhập lực lượng cảnh sát vũ trang đồng nghĩa CCG chính thức nằm dưới sự lãnh đạo trực tiếp của trung ương đảng và quân ủy trung ương Trung Quốc. Hiện ông Tập Cận Bình giữ chức Chủ tịch Quân ủy Trung ương, nắm quyền chỉ huy quân đội nên điều này có nghĩa là các lực lượng vũ trang đều sẽ nằm dưới sự chỉ hủy trực tiếp của ông Tập. Trong những năm qua, ông Tập Cận Bình cũng dần dần củng cố quyền lực đối với quân đội, bổ nhiệm nhiều người thân tín vào các vị trí chủ chốt trong lực lượng vũ trang.
Thứ hai, việc cơ cấu lại CCG khiến lực lượng này có chức năng như một cơ quan thực thi pháp luật. Nó sẽ góp phần củng cố chức năng, nhiệm vụ của CCG khi tiến hành các hoạt động phi pháp ở Biển Đông và Hoa Đông. Ngoài ra, việc sáp nhập sẽ khiến CCG được hải quân Trung Quốc hậu thuẫn khi tiến hành “tuần tra, giám sát” trên biển.
Thứ ba, việc tái cơ cấu cũng khiến hải quân Trung Quốc có thêm một số lượng lớn tàu chiến tham gia vào các hoạt động phi pháp ở Biển Đông và Hoa Đông. Đáng chú ý, Bắc Kinh tiến hành tái cơ cấu là muốn khi sử dụng các tàu của CCG thực thi “nhiệm vụ” trên biển ít bị cộng đồng quốc tế, đặc biệt là những nước trong khu vực lên tiếng phản đối, chỉ trích.
Thứ tư, với việc trang bị vũ khí tấn công cho nhân viên trên các tàu CCG, Trung Quốc đang trực tiếp răn đe, cảnh cáo tàu cá và ngư dân các nước “đừng có dại mà vào đánh bắt cá ở Biển Đông và Hoa Đông” và rằng Trung Quốc sẵn sàng nổ súng trấn áp người dân các nước.
Thứ năm, cùng với việc được vũ trang hóa, CCG của Trung Quốc sẽ đóng vai trò “người bảo kê” và đương nhiên, Bắc Kinh sẽ thu phí đối với tàu thuyền các nước khi qua lại trong khu vực.
Ngoài những ý đồ trên, Trung Quốc thúc đẩy cải cách lực lượng CCG cũng nhằm tinh giảm biên chế, nâng cao hiệu quả hoạt động và thống nhất trong chỉ đạo, chỉ huy các chiến dịch “chấp pháp” trên biển.
Hành động của Trung Quốc đã vấp phải sự chỉ trích, lên án của cộng đồng quốc tế
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Itsunori Onodera tuyên bố Tokyo sẽ tăng cường phối hợp với các bộ ngành liên quan, bao gồm cả Lực lượng tuần duyên Nhật Bản để tiến hành tất cả các việc có thể làm liên quan tới việc thu thập thông tin tình báo và giám sát hoạt động của CCG của Trung Quốc. Trong khi đó, Japan Times (Nhật Bản) nhận định, vai trò mới của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc góp phần làm phức tạp hóa những thách thức mà Nhật Bản đối mặt trong việc ứng phó các tình huống khẩn cấp, đặc biệt là khi chức năng và thẩm quyền của CCG còn mơ hồ.
Một số chuyên gia, học giả quốc tế nhận định việc CCG được đặt dưới sự chỉ huy trực tiếp của CMC đồng nghĩa lực lượng này sẽ có sự linh hoạt và quyền hành động mang tính quyết định ở Biển Đông và Biển Hoa Đông. Trong khi đó, bà Yun Sun, chuyên gia vềĐông Á thuộc Trung tâm Stimson (Mỹ), cho rằng những cải cách của CCG giờ đây càng cho thấy rõ tham vọng quân sự hóa trên biển của Trung Quốc. Theo chuyên gia này, Bắc Kinh sẽ tăng cường năng lực cho CCG nhằm chống lại các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ trong khu vực.
Nhìn chung, thời gian tới, tình hình khu vực Biển Đông và Hoa Đông sẽ dậy sóng, gia tăng căng thẳng sẽ nối tiếp nhau và có khả năng sẽ xảy ra xung đột, va chạm trên biển. Trung Quốc cần xem xét lại và hành động có trách nhiệm hơn với cộng đồng quốc tế khi cố tình vũ trang hóa lực lượng cảnh sát biển. Hành động này của Bắc Kinh chẳng khác gì sự thách thức đối với tất cả các nước trên thế giới khi qua lại ở Biển Đông và Hoa Đông.
Ngày 6/7, Mỹ và Trung Quốc chính thức bước vào cuộc chiến thương mại “lớn nhất lịch sử”, theo cách gọi của Trung Quốc.
Washington và Bắc Kinh đồng thời tăng thuế 25% lên các mặt hàng nhập khẩu của đối phương trị giá 34 tỷ USD. Đây là một phần trong gói áp thuế 50 tỷ USD mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa ngày 15/6.
Gói thuế 14 tỷ USD nữa sẽ được Mỹ xem xét công bố trong 2 tuần tới. Chính quyền Trump cũng cảnh báo sẽ tăng thuế lên tổng cộng 500 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc nếu Bắc Kinh có động thái trả đũa.
Ngoài mục tiêu cân bằng thương mại Mỹ-Trung, ông Trump nhiều lần nhấn mạnh việc “lấy lại công bằng” cho các doanh nghiệp Mỹ. Bản báo cáo dài 200 trang của Đại diện Thương mại Mỹ công bố hôm 22/3 nêu rõ Trung Quốc đã có những hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ.
Trước đó, ông Trump và nhiều quan chức cấp cao Nhà Trắng từng nói thẳng Trung Quốc “ăn cắp tài sản trí tuệ” Mỹ.
Lo ngại với “Made in China 2025”
Người Mỹ càng cảm thấy lo lắng hơn, khi biết Trung Quốc đã vạch hẳn kế hoạch trung và dài hạn để vươn lên dẫn đầu công nghệ. Kế hoạch này có tên “Made in China 2025” (sản xuất tại Trung Quốc 2025). Theo đó, Trung Quốc sẽ chuyển đổi thành một nước dẫn đầu về công nghệ, bước đầu là năm 2025, tiếp đó là năm 2035 và 2049.
“Made in China 2025” đặc biệt chú trọng nâng cấp ngành sản xuất của Trung Quốc trong 10 lĩnh vực chiến lược như: Công nghệ thông tin, máy công nghệ cao và robot, hàng không vũ trụ, thiết bị hàng hải và tàu biển, vận tải đường sắt tiên tiến, thiết bị vận tải sử dụng năng lượng mới, năng lượng, máy móc nông nghiệp, vật liệu mới và y sinh học.
(Ảnh: Zhai Haijun/China.org.cn])
Việc một nền kinh tế hướng tới công nghệ cao là điều đáng khuyến khích. Tuy nhiên, cách để Trung Quốc đạt được trình độ công nghệ cao lại có vấn đề.
Thay vì bỏ tiền của, công sức và thời gian để nghiên cứu và phát triển, Bắc Kinh bị cáo buộc đã tìm cách “đánh cắp công nghệ” của các nước khác, thông qua tin tặc, gián điệp, thôn tính công ty và chèn ép các công ty đầu tư vào Trung Quốc.
Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters hôm 17/1, Tổng thống Trump và Cố vấn kinh tế Gary Cohn nói Trung Quốc đã ép các công ty Mỹ phải chuyển giao tài sản trí tuệ cho Trung Quốc như “chi phí” để được làm ăn tại nước họ.
Ngày 1/6, Liên minh châu Âu (EU) đã khởi kiện Trung Quốc tại Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vì cho rằng nước này đặt ra quy định trái phép, ép buộc các công ty châu Âu phải chuyển giao công nghệ cho các đối tác Trung Quốc như điều kiện để được quyền làm ăn ở Trung Quốc.
“Chúng tôi không thể để bất cứ nước ngoài ép buộc các công ty của chúng tôi phải giao các kiến thức chuyên môn khó kiếm tại biên giới của họ. Điều này đi ngược với các quy tắc quốc tế mà chúng tôi đã nhất trí khi gia nhập WTO. Nếu các bên tham gia không tuân thủ luật chơi, hệ thống có thể sụp đổ”, Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström phát biểu.
Cao ủy Thương mại EU Cecilia Malmström phát biểu tại cuộc họp ở Brussels, Bỉ ngày 1/6/2018. (Ảnh: AFP)
Vào tháng 12/2017, một công ty công nghệ Mỹ là Micron đã đệ đơn kiện một công ty Trung Quốc, với cáo buộc đánh cắp 900 tệp dữ liệu bí mật thông qua mua chuộc và gián điệp, nhằm ứng dụng phát triển các dự án công nghệ tại Trung Quốc.
Micron Technology là một công ty Mỹ sở hữu các thiết kế vi mạch có vai trò sống còn cho khả năng lưu trữ và truy xuất bộ nhớ của điện thoại và máy tính.
Theo đơn kiện của Micron tới Tòa án liên bang tại quận phía Bắc California, Công ty Vi mạch Kim Hoa Phúc Kiến (Fujian Jinhua Integrated Circuit – FJIC), Trung Quốc đã ăn cắp bí mật công nghệ của hãng. Những bí mật bị đánh cắp nhằm xây dựng 1 nhà máy trị giá 5,7 tỷ USD tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.
Trong báo cáo của Đại diện Thương mại Mỹ ngày 22/3, có đến hơn 100 lần cụm từ “Made in China 2025” được nhắc tới. Điều này cho thấy, quan ngại lớn nhất của Tổng thống Trump với Trung Quốc không phải thâm hụt thương mại, mà chính là kế hoạch “Made in China 2025”.
Bảo vệ doanh nghiệp và người lao động Mỹ
Một vũ khí lợi hại mà Tổng thống Trump đang xem xét là hạn chế đầu tư nhằm vào Trung Quốc.
Hồi tháng 3, Tổng thống Trump đã chỉ đạo Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nghiên cứu một kế hoạch nhằm hạn chế hoạt động đầu tư của Trung Quốc “vào các ngành công nghiệp và kỹ thuật có ý nghĩa quan trọng của Mỹ”.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin.
CNN dẫn lời một cá nhân am hiểu kế hoạch của Nhà Trắng nói rằng các công ty có tối thiểu 25% vốn sở hữu của Trung Quốc sẽ bị cấm mua lại những công ty liên quan tới công nghệ mà Washington đánh giá là quan trọng, ví dụ như không gian vũ trụ, robot, công nghiệp ô tô.
Một nguồn tin giấu tên từ chính quyền Mỹ cho hay quy định hạn chế đầu tư mới có thể sẽ “khép chặt cánh cửa” tiếp cận của Trung Quốc đối với khoảng 1.000 công ty và doanh nghiệp Mỹ.
Các doanh nghiệp Mỹ nói rằng họ thiệt hại đến hàng trăm tỷ USD về công nghệ và hàng triệu công việc vì các hành vi gian lận của Trung Quốc.
Ngày 6/7, một tòa án Mỹ đã phạt nhà sản xuất tuabin gió Trung Quốc Sinovel Wind Group 1,5 triệu USD và đặt công ty này vào quản chế trong một năm, với cáo buộc trộm cắp bí mật thương mại và gian lận.
Theo các tài liệu của tòa án, Sinovel đã ăn cắp phần mềm điều chỉnh dòng điện từ tuabin tới lưới điện của AMSC, một công ty công nghệ năng lượng ở Ayer, Massachusetts.
Vì vụ trộm, doanh thu của AMSC giảm, giá trị thị trường giảm từ 1,6 tỷ USD xuống còn khoảng 200 triệu USD và công ty buộc phải loại bỏ gần 700 việc làm, hơn một nửa lực lượng lao động toàn cầu của công ty.
Sinovel đã ăn cắp phần mềm điều chỉnh dòng điện từ tuabin tới lưới điện của AMSC.
Ông Trump từng nói rằng ông muốn Mỹ có quan hệ tốt với Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh cần đối xử “công bằng” với đối tác.
Với việc “khai hỏa” cuộc chiến thương mại ngày 6/7, Tổng thống đã chọn phương án cuối cùng để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của các công ty Mỹ, qua đó bảo vệ việc làm cho người Mỹ trước sự đe dọa từ Trung Quốc.
Ai là người thắng cuối cùng?
Nhiều chuyên gia cảnh báo một cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất-nhì thế giới sẽ khiến cả hai “lưỡng bại câu thương”, và ảnh hưởng xấu đến kinh tế thế giới.
Trong khi đó, Tổng thống Trump từng cho rằng Mỹ “dễ thắng trong các cuộc chiến tranh thương mại” (trade wars are easy to win). Riêng với Trung Quốc, niềm tin đó của ông càng cao.
Lý thuyết của ông khá đơn giản: Hiện Mỹ xuất khoảng 200 tỷ USD hàng hóa sang Trung Quốc, trong khi Trung Quốc xuất sang Mỹ khoảng 500 tỷ USD hàng hóa, chênh lệch khoảng 300 tỷ USD.
Vì vậy, nếu Mỹ áp thuế hàng hóa Trung Quốc trong vòng 200 tỷ USD, Bắc Kinh có thể đáp trả tương ứng, nhưng nếu Washington áp thuế trên 200 tỷ USD hàng hóa, Trung Quốc lại chẳng thể nâng thêm.
(Ảnh: SHUTTERSTOCK)
Hồi tháng 5, Trung Quốc đã từng điều đình với Mỹ để ngăn chặn một cuộc chiến thương mại. Theo giới phân tích, việc Bắc Kinh nhượng bộ trước rất đáng chú ý, vì nước này dường như ngầm thừa nhận sự yếu kém.
Milton Ezrati, kinh tế trưởng của Vested ở New York kiêm biên tập viên tạp chí The National Interest, cho rằng khó khăn rõ thấy nhất của Trung Quốc nằm ở mô hình tăng trưởng thiên về xuất khẩu, điều mà nhiều người ở phương Tây nhầm lẫn là sức mạnh của cường quốc đông dân nhất thế giới.
Do Trung Quốc quá chú trọng đến việc sản xuất, họ đã tạo ra sự dư thừa, có thể dẫn đến lãng phí nếu các công ty quốc doanh không thể bán hết được chúng.
Không có người mua, các bó cốt thép, động cơ phản lực và những sản phẩm tương tự sẽ trở nên han gỉ trong các sân kho nhà máy. Điện thoại iPhone và hàng triệu áo phông in sẵn logo sẽ gây ra vấn đề lưu kho nghiêm trọng.
Mô hình tăng trưởng như trên phụ thuộc vào sự thịnh vượng ở các nước khác, những nơi tiêu thụ sản phẩm của Trung Quốc. Các báo cáo về tăng trưởng kinh tế gần đây của Trung Quốc đã chỉ rõ sự phụ thuộc này.
Ngay cả Tổng cục Thống kê Trung Quốc cũng quy tốc độ tăng trưởng ở Mỹ và châu Âu là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển nhảy vọt của nước này.
Dĩ nhiên, chiến tranh thương mại sẽ có những tổn hại trước mắt cho một số doanh nghiệp Mỹ, nhưng lợi ích về lâu dài có thể lớn hơn.
Đặc biệt, trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang ở trong giai đoạn “nở rộ” với tốc độ tăng trưởng cao và thất nghiệp thấp sẽ cho Tổng thống Trump thêm nhiều “vũ khí” để chiến đấu với Trung Quốc.