Đây được coi là một phần trong nỗ lực của phương Tây chống lại sức ảnh hưởng của Trung Quốc ở châu Phi và những nơi khác.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen sẽ trình bày sáng kiến ”Cửa ngõ Toàn cầu” vào thứ Tư.
EU đang xem xét cách thức làm sao để sáng kiến này có thể tận dụng hàng tỷ euro, thu được từ các quốc gia thành viên, các tổ chức tài chính và khu vực tư nhân.
Bà von der Leyen nói trong bài diễn văn về Tình trạng của Liên minh Châu Âu vào tháng 9: “Chúng tôi muốn đầu tư vào cơ sở hạ tầng chất lượng, kết nối hàng hóa, con người và dịch vụ trên toàn thế giới.”
Tài liệu 14 trang được trình bày hôm thứ Tư không chứng minh được một cách rõ ràng rằng nó sẽ là đối thủ của chiến lược Vành đai Con đường Trung Quốc. Ủy ban cũng cố tình tránh đề cập đến Trung Quốc khi bị thúc ép về các kế hoạch vào thứ Ba.
Nhưng Andrew Small, thành viên cao cấp của Quỹ Marshall của Đức, nói rằng bối cảnh liên quan là không thể tránh khỏi: “Cửa ngõ Toàn cầu sẽ không tồn tại nếu không có Vành đai và Con đường.”
Đối với ông, kế hoạch này đánh dấu “nỗ lực nghiêm túc đầu tiên từ phía châu Âu trong việc tập hợp các đơn vị lại với nhau và tìm ra các cơ chế tài chính, vì vậy các quốc gia đang cân nhắc vay từ Trung Quốc có một lựa chọn thay thế”.
Vành đai và Con đường là một trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc; phát triển các liên kết thương mại bằng cách đổ tiền vào đường xá, cảng, đường sắt và cầu đường.
Chiến lược đã mở rộng sang châu Á, Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, châu Phi và thậm chí sang các nước láng giềng gần nhất của EU ở Tây Balkan.
Nó đã bị chỉ trích là một phương tiện cung cấp “các khoản vay cắt cổ” trong cái được dán nhãn là “ngoại giao bẫy nợ”.
Nhưng cũng có những người cho rằng bức tranh phức tạp hơn, và việc vay những khoản tiền lớn hầu như không thể không có rủi ro. Hơn nữa, Trung Quốc đáp ứng được nhu cầu mà các bên khác không có được.
Dù bằng cách nào, dấu ấn kinh tế và địa chính trị của Trung Quốc đã gia tăng khi căng thẳng leo thang với phương Tây.
Giờ đây, EU sẽ cố gắng kiểm soát ảnh hưởng và nguồn lực của chính mình, theo những gì Andrew Small nói sẽ là một thử nghiệm lớn.
Câu hỏi đặt ra là liệu EU có thể thực sự hành động trong không gian địa chính trị này hay không.
“Hay là nó quá cứng nhắc, quá sa lầy vào đấu đá quan liêu nội bộ? Nếu họ thất bại trong việc này, đó là một thiếu sót lớn”, ông lập luận.
Một nhà ngoại giao nói với tôi, “Đó là một dấu hiệu tốt cho thấy cuối cùng châu Âu cũng đang khẳng định tầm ảnh hưởng của mình trong khu vực này.”
“Đó là mối quan tâm chung mà chúng tôi chia sẻ với những người bạn xuyên Đại Tây Dương của chúng tôi ở Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.”
Nhưng lợi ích chung cũng có thể tạo ra nhiều cạnh tranh hơn, theo Scott Morris, Nghiên cứu viên cấp cao tại Trung tâm Phát triển Toàn cầu.
Rốt cuộc, Mỹ có sáng kiến ”Xây dựng lại thế giới tốt đẹp hơn” của riêng mình được đưa ra tại G7 vào tháng 6 năm ngoái. Ông Morris nói: “Đây là một không gian huyên náo với rất nhiều thương hiệu đụng độ nhau.
Tuy nhiên, ông Morris “hy vọng” thành công cho sáng kiến Cửa ngõ Toàn cầu. Ông nói, “quan trọng hơn” so với đối thủ với Trung Quốc, đó là cơ hội để châu Âu “đạt được quy mô tài chính có thể thực hiện tốt ở các nước đang phát triển cần một số vốn”.
Sau khi kế hoạch của EU được Đại học Ủy ban phê duyệt vào thứ Tư, nó sẽ được Ursula von der Leyen trình bày.
EU đã thẳng thắn nhấn mạnh cách tiếp cận “dựa trên giá trị” và “minh bạch”, cho rằng họ muốn tạo ra các liên kết chứ không phải những phụ thuộc.
Nhưng điều này cũng về sức ảnh hưởng, khi Ủy ban tiếp tục tìm cách để phô trương sức mạnh của mình trên sân khấu địa chính trị và kết quả là, tìm hiểu xem họ mạnh đến mức nào.
“‘Cúm Tây Ban Nha’ – nó là gì và nên được điều trị như thế nào,” dòng tiêu đề thông tin mang tính trấn an của một quảng cáo cho thuốc mỡ Vick’sRooRub hồi năm 1918 viết.
Dòng chữ bên dưới bao gồm những mẩu lời khuyên như “giữ im lặng” và “uống thuốc nhuận tràng”. Ồ, và tất nhiên là xức thuốc mỡ của họ.
Đại dịch cúm năm 1918 là trận dịch chết chóc nhất từng được ghi nhận trong lịch sử, khiến cho 500 triệu người nhiễm bệnh (một phần tư dân số thế giới vào thời điểm đó) và giết chết hàng chục triệu người trên toàn thế giới.
Nhưng cùng với khủng hoảng là cơ hội, và những kẻ bán hàng lừa đảo, tức là người bán cao đơn hoàn tán theo đúng nghĩa đen – xuất hiện đông đảo.
Vick’s VapoRub gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ một loạt các phương thuốc quái đản. Quảng cáo về chúng xuất hiện thường xuyên trên các mặt báo bên cạnh các dòng tít ngày càng đáng sợ.
Tua nhanh đến năm 2020, không có nhiều thay đổi.
Mặc dù đại dịch Covid-19 cách dịch cúm Tây Ban Nha hơn một thế kỷ với những khám phá khoa học trong thời gian đó, đây đó vẫn còn nhiều phương thuốc đáng nghi ngờ và các cách chữa trị dân gian trôi nổi xung quanh. Mà lần này thì chủ đề là ‘tăng cường’ hệ miễn dịch.
Trong số những tin đồn hiện đang lan truyền trên mạng xã hội, một trong những ý tưởng lạ lùng là có thể tăng số lượng bạch cầu bằng cách thủ dâm nhiều hơn.
Và như mọi khi, một lô một lốc những lời khuyên về dinh dưỡng đã xuất hiện.
Lần này, chúng ta được khuyến khích tìm kiếm các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và vitamin C (hồi năm 1918, công chúng được khuyên ăn nhiều hành tây), trong khi các nhà khoa học giả hiệu đang đi bán rong các sản phẩm thời thượng như trà kombucha và chất lợi khuẩn.
Theo một nguồn tin ớt bột và trà xanh có thể giúp bảo vệ cơ thể tốt hơn trước Covid-19 so với khẩu trang – một lời khẳng định táo bạo và rất đáng ngờ nếu biết rằng có một số loại khẩu trang làm giảm nguy cơ nhiễm virus hô hấp đến 5 lần.
Không có cái gọi là tăng cường miễn dịch
Thật không may, suy nghĩ rằng thuốc viên, siêu thực phẩm thời thượng hoặc thói quen khỏe mạnh có thể là lối tắt để giúp cho hệ miễn dịch khỏe mạnh chỉ là tin đồn.
Trên thực tế, khái niệm ‘tăng cường’ hệ miễn dịch không có bất kỳ ý nghĩa khoa học nào.
“Có ba cấu phần khác nhau trong miễn dịch,” bà Akiko Iwasaki, nhà miễn dịch học tại Đại học Yale, nói.
“Bắt đầu với những thứ như là da, đường thở và màng nhầy, và chúng giúp tạo thành rào cản trước mầm bệnh. Nhưng một khi virus vượt qua được hàng rào này, thì bạn phải kích thích phản ứng miễn dịch ‘bẩm sinh’. “Phản ứng này bao gồm các hóa chất và tế bào vốn có thể nhanh chóng tăng cường báo động và bắt đầu chống lại bất kỳ kẻ xâm nhập nào.”
“Khi điều đó vẫn là không đủ, chúng ta sẽ khởi động hệ miễn dịch thích nghi,” bà nói.
Hệ thống này bao gồm tế bào và protein – kháng thể – phải mất vài ngày hoặc vài tuần mới xuất hiện. Điều quan trọng, hệ miễn dịch thích nghi chỉ có thể nhắm vào các mầm bệnh cụ thể.
“Do đó, chẳng hạn một tế bào T đặc hiệu cho Covid-19 sẽ không phản ứng trước mầm bệnh cúm hoặc vi khuẩn.”
Hầu hết các trường hợp lây nhiễm cuối cùng cũng kích hoạt hệ miễn dịch thích ứng. Nhưng có một cách khác để khởi động nó, và đó là tiêm phòng vaccine: cho cơ thể đối mặt với các vi khuẩn còn sống hoặc đã chết, hoặc một phần của vi khuẩn. Điều này có thể giúp cơ thể xác định đúng kẻ thù khi chúng xuất hiện.
Khái niệm ‘tăng cường’ hệ thống miễn dịch của một người mặc định có nghĩa là làm cho những phản ứng này trở nên chủ động hơn hoặc mạnh mẽ hơn.
Trên thực tế, bạn sẽ không muốn làm điều này đâu.
Hãy xem triệu chứng của cảm lạnh – đau nhức cơ thể, sốt, đầu óc đờ đẫn, nhiều nước mũi và đờm. Hầu hết những triệu chứng này không thực sự là do virus gây ra. Thay vào đó, chúng do chính cơ thể chúng ta kích hoạt có chủ ý: chúng là một phần của phản ứng miễn dịch bẩm sinh.
Trong trường hợp này, dịch nhầy giúp tống khứ mầm bệnh, cơn sốt làm cơ thể bạn trở thành một môi trường nóng bức khó chịu, mà ở đó mầm bệnh khó tái tạo, và những cơn đau nhức và sự khó ở là sản phẩm phụ của các hóa chất gây viêm vốn đi khắp các mạch máu, và dựa vào đó các tế bào miễn dịch biết sẽ phải làm gì và phải đi đâu.
Các chất nhầy và tín hiệu hóa học là một phần của viêm tấy, vốn là nền tảng của phản ứng miễn dịch khỏe mạnh.
Nhưng quá trình này rất mệt mỏi, vì vậy bạn sẽ không muốn nó lúc nào cũng hoạt động tối đa. Và hầu hết các virus, bao gồm Covid-19, dù sao đi nữa cũng sẽ kích hoạt nó.
Nếu trà kombucha, trà xanh hoặc bất kỳ loại thuốc pha chế nào khác giúp ‘tăng cường miễn dịch’ trên thị trường thực sự có bất kỳ hiệu quả nào, chúng sẽ không giúp bạn khỏe mạnh rạng ngời mà sẽ làm bạn chảy nước mũi.
Mỉa mai thay, nhiều sản phẩm ‘tăng cường miễn dịch’ được cho là giúp giảm viêm tấy.
Việc làm cho các khía cạnh khác của miễn dịch – hệ miễn dịch thích ứng – tích cực hơn, cũng có thể khiến bạn vô cùng khó chịu.
Ví dụ, dị ứng xảy ra khi các tế bào miễn dịch cuồng nhiệt học cách phản ứng với các thực thể ngoại lai vô hại, như phấn hoa, như thể là chúng có hại.
Mỗi lần chúng tìm thấy vật chất xâm nhập, chúng sẽ bật phản ứng miễn dịch bẩm sinh – gây hắt hơi, ngứa mắt và mệt mỏi nói chung.
Một lần nữa, đây có lẽ không phải là điều có trong đầu những người ủng hộ những phương thuốc này.
Nhưng mà ta hẵng cứ coi như là tin tưởng thay vì tỏ ra nghi ngờ những ai cho rằng có thể ‘tăng cường’ hệ miễn dịch, và mặc định rằng ý họ muốn nói là một số sản phẩm có thể cải thiện phản ứng miễn dịch theo cách hữu ích – chứ không phải ‘tăng cường’ theo nghĩa đen.
“Vấn đề là phần nhiều trong những lời khẳng định không có bằng chứng gì làm cơ sở cả,” Iwasaki nói. Vậy thì chúng dựa vào đâu – và liệu có cái gì đó có ích hay không?
Nếu bạn khỏe mạnh, hãy quên các chất bổ sung – ngoại trừ vitamin D
Nhiều loại vitamin tổng hợp được cho là ‘hỗ trợ miễn dịch’ hoặc giúp ‘duy trì chức năng miễn dịch khỏe mạnh’. Nhưng như BBC Future đã cho biết hồi năm 2016, các chất bổ sung vitamin thường không hiệu quả ở những người đã khỏe mạnh sẵn – và thậm chí còn có hại.
Hãy xem vitamin C. Hiệu ứng sức khỏe của hoạt chất chống oxy hóa này đã bao trùm trong bí ẩn kể từ khi nhà khoa học hai lần đoạt giải Nobel Linus Pauling bị ám ảnh bởi khả năng trị cảm lạnh thông thường của nó.
Sau nhiều năm nghiên cứu vitamin này, cuối cùng ông cũng bắt đầu dùng 18.000 mg mỗi ngày – gấp khoảng 300 lần lượng hàng ngày được khuyến cáo hiện nay.
Tuy nhiên, không có mấy bằng chứng hỗ trợ cho uy danh vang lừng của vitamin C trong việc giúp chúng ta chống lại cảm lạnh và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác.
Một xem xét hồi năm 2013 của Cochrane – một tổ chức nổi tiếng về nghiên cứu không thiên vị – đã phát hiện ra rằng ở những người trưởng thành ‘thử nghiệm vitamin C liều cao’ vốn được kê đơn để như một liệu pháp điều trị và bắt đầu sau khi xuất hiện triệu chứng, cho thấy ‘nó không có tác động liên tục đến thời gian hoặc mức độ của các triệu chứng cảm lạnh thông thường’.
“Viên vitamin không có lợi cho hệ miễn dịch trừ khi bạn bị thiếu hụt,” Iwasaki cho biết.
Trong thế giới phát triển, hầu hết mọi người đều có đủ vitamin từ chế độ ăn uống. Tuy nhiên, có một ngoại lệ – vitamin D.
Iwasaki giải thích rằng việc bổ sung vitamin này không phải là ý tưởng tồi.
Một số nghiên cứu đã liên kết mức vitamin D thấp với nguy cơ cao nhiễm trùng đường hô hấp và triệu chứng nghiêm trọng hơn khi chúng phát bệnh. Vitamin này cũng liên đới trong sự phát triển các bệnh tự miễn dịch như bệnh đa xơ cứng.
Nhưng điều quan trọng nhất – và khác thường – là tình trạng thiếu vitamin D khá đặc trưng ở nhiều quốc gia, ngay cả những nước giàu có.
Tính đến năm 2012, ước tính có khoảng một tỷ người trên toàn thế giới không có đủ vitamin D. Và với càng nhiều người được kêu gọi ở trong nhà, thật dễ dàng để thấy việc tiếp xúc hạn chế với ánh sáng mặt trời thậm chí còn dẫn đến thiếu vitamin D nhiều hơn.
Không, thủ dâm cũng không có tác dụng
Về mặt lịch sử, hình thức hoạt động tình dục này đã bị y học phương Tây nghi ngờ sâu sắc. Sau khi một bác sĩ ở Thế kỷ 18 cho rằng mất một ounce tinh dịch (28 ml) có tác động đối với cơ thể tương tự như khi mất 40 ounce (1,18 lít) máu, thủ dâm bị đổ lỗi cho tất cả các vấn đề sức khỏe trong hàng trăm năm, từ mù lòa đến rối loạn thần kinh.
Bây giờ gió đã đảo chiều, và nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nó có thể đem đến một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên. Ở nam giới chẳng hạn, nó được cho là giúp giữ cho tinh trùng khỏe mạnh và có thể làm giảm nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Bất kỳ khẳng định nào rằng thủ dâm có thể cải thiện khả năng miễn dịch của bạn hoặc bảo vệ bạn khỏi Covid-19 là thổi phồng.
Đúng là có một nghiên cứu đã cho thấy đàn ông có số lượng bạch cầu cao hơn khi họ bị kích thích tình dục và khi đạt cực khoái. Tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy điều này sẽ chuyển thành khả năng bảo vệ khỏi bệnh truyền nhiễm.
Không cần tích trữ thuốc chống oxy hóa
Câu hỏi liệu chất chống oxy hóa có ích hay không phức tạp hơn một chút.
Nằm trong phản ứng viêm, các tế bào bạch cầu giải phóng các hợp chất oxy độc hại.
Đây là con dao hai lưỡi. Một mặt, chúng tiêu diệt vi khuẩn và virus và ngăn chúng tạo ra bản sao. Mặt khác, chúng có thể làm tổn thất các tế bào khỏe mạnh, dẫn đến ung thư và lão hóa – và làm hao mòn hệ miễn dịch.
Để ngăn chặn điều này xảy ra, cơ thể dựa vào chất chống oxy hóa. Những chất này giúp kiểm soát những hợp chất oxy ngỗ ngược và giữ cho các tế bào của chúng ta an toàn.
Và ta có thể tăng mức dự trữ chất này cho cơ thể thông qua việc nạp thức ăn. Các loại trái cây, rau của và gia vị sáng màu có xu hướng có nhiều thành phần này nhất, bởi chất chống oxy hoá thường có sắc tố: chúng khiến cho cà rôt, trái man việt quất, cà tím, cải kale đỏ, nghệ, và dâu tây những màu sắc rực rỡ.
Hiện tại có một thử nghiệm đang được thực hiện để kiểm tra xem liệu cho những người mắc Covid-19 chất chống oxy hóa có thể giúp họ phục hồi.
Tuy nhiên, thử nghiệm này chỉ là một trong hàng trăm nghiên cứu về các phương pháp điều trị tiềm năng cho bệnh Covid-19.
Và bất chấp nhiều thập niên nghiên cứu, không có một nghiên cứu nào được được đồng nghiệp xem xét trên người đã chứng minh rằng liều cao chất chống oxy hóa có thể ‘tăng cường’ hệ miễn dịch, hoặc điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm virus ở người.
Lợi khuẩn có thể có ích, mà cũng có thể không
Nếu bạn tin vào các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, thì kombucha không chỉ đơn giản là một thức uống ngọt, có ga được làm từ trà lên men.
Trên internet có đầy rẫy tuyên bố về sản phẩm, trong đó có việc nó có thể điều trị ung thư và thậm chí cả Aids (thực ra là nó không thể).
Bây giờ một số trang web đang cho rằng nó có thể giúp ngăn bạn nhiễm bệnh Covid-19 (và có lẽ là nó không thể).
Giống như lợi khuẩn, kombucha có chứa các vi sinh vật. Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào xác nhận liệu thức uống này có nồng độ vi sinh vật đủ cao để được coi là lợi khuẩn hay không – và hiện tại không có bằng chứng nào cho thấy kombucha có thể điều trị hoặc ngăn ngừa bất kỳ bệnh nào.
Bức tranh đối với lợi khuẩn nói chung ít rõ ràng hơn.
Một đánh giá năm 2015 cho thấy lợi khuẩn – vi sinh vật có lợi có trong thực phẩm, đồ uống hoặc thuốc – đã làm giảm đáng kể số ca nhiễm trùng đường hô hấp trên và làm cho chúng bớt nghiêm trọng hơn. Chúng cũng giảm bớt một chút việc dùng kháng sinh.
Các tác giả kết luận rằng chúng có thể tốt hơn các phương pháp điều trị bằng giả dược, nhưng chỉ ra rằng chất lượng của các bằng chứng có sẵn là thấp.
Điều quan trọng là hiện tại không có bằng chứng cho thấy bất kỳ loại lợi khuẩn nào có thể bảo vệ chúng ta khỏi Covid-19.
Vậy thì, cái gì được chứng tỏ là có hiệu quả?
Iwasaki nói rằng hầu hết những lời đồn đại này tương đối vô hại – nhưng điều nguy hiểm là nếu tin vào chúng, bạn sẽ có cảm giác an toàn sai lầm.
“Một điều tôi cảnh báo là khi mọi người cảm thấy như họ được bảo vệ. Họ không nên cảm thấy như là họ có sức mạnh để ra đường và bắt đầu tiệc tùng,” bà nói.
Bỏ qua một bên sản phẩm chăm sóc sức khỏe, có một số cách tiếp cận bạn có thể áp dụng để giúp hỗ trợ hệ miễn dịch của mình.
Chúng không đặc biệt hấp dẫn lắm và bạn sẽ không thấy nhiều người có ảnh hưởng bán giới thiệu về chúng.
Tuy nhiên, chúng được chứng minh là có hiệu quả – và chúng không đòi hỏi bạn phải vung đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình ra: ngủ đủ giấc, tập thể dục, chế độ ăn cân bằng và cố gắng không bị căng thẳng.
Còn nếu không làm được như vậy, có một cách chắc chắn để tăng cường khả năng miễn dịch đối với một số mầm bệnh nhất định: vaccine.
“Chúng ta chưa có kết quả hay công bố [khoa học] để trả lời 3 câu hỏi quan trọng về biến thể Omicron”, Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn từ Đại học New South Wales (Australia) nói với BBC News Tiếng Việt ngày 29/11.
Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn đề cập đến 3 câu hỏi quan trọng cần được giải đáp về biến thể Omicron, bao gồm:
1/ Độc lực của biến thể Omicron ra sao? (hệ số lây nhiễm và nguy cơ tử vong)
2/ Biến thể Omicron có thể gây ra một đại dịch mới hay không?
3/ Các vaccine hiện hành thì có hiệu lực chống lại biến thể Omicron hay không?
“Không ai dám nói một cách xác định cho 3 câu hỏi tôi vừa đặt ra cả. Không có dữ liệu để nói một cách chắc chắn”, Giáo sư Tuấn cho biết.
Trước biến thể Omicron, các quốc gia như Mỹ, Anh…đang đẩy nhanh tốc độ tiêm liều tăng cường (booster shot) cho người dân.
Chính phủ Anh đang chuẩn bị tiêm mũi thứ tư cho nhóm dân cư thuộc diện nguy cơ cao.
Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cũng nhấn mạnh lại khuyến nghị nên tiêm liều tăng cường để chống lại các biến thể virus.
Trả lời câu hỏi Việt Nam nên tiêm liều tăng cường cho đối tượng nào, Giáo sư Tuấn cho rằng, “Nên ưu tiên tiêm chủng cho người có bệnh nền, những người đã được tiêm 2 liều vaccine Vero Cell.”
Giáo sư Tuấn cho biết “Vaccine Vero Cell vẫn có hiệu quả nhưng không cao như các vaccine ở phương Tây như Pfizer, AstraZeneca và có chứng cứ khoa học để nói điều này.
Vì các nghiên cứu từ bên Thái Lan, Hong Kong đều cho thấy lượng kháng thể từ vaccine phương Tây như Pfizer, AstraZeneca rõ ràng cao hơn các vaccine làm ở Trung Quốc, thời gian hiệu lực cũng dài hơn.”
“Tôi vẫn duy trì quan điểm và ý kiến rằng những ai đã được tiêm vaccine Trung Quốc thì nên được ưu tiên tiêm liều thứ 3”, Giáo sư Tuấn nói với BBC News Tiếng Việt.
Kính tặng những người mang tâm hạnh Bồ Tát tùy thuận phụng sự chúng sanh đã hy sinh tự do và thân mạng
cho lý tưởng cứu khổ cứu nạn con dân và đất nước Việt Nam thân yêu.
Viện Tư Tưởng Việt Phật
Chuyển luân chánh pháp vào thời đại,
chính sách quốc gia & đời sống quốc dân.
Mục LụcChương Một: Việt Nam và Phật Giáo đầu Thế Kỷ 20.Chương Hai: Tư Tưởng Phật Học Của Thiền Sư Thích Thiện Chiếu.A/ Cuộc đời và hành trạng của thiền sư Thích Thiện Chiếu.B/ Tư tưởng Phật học của thiền sư Thích Thiện Chiếu và các bạn cùng lý tưởng.a/ Bác bỏ Thượng Đế.b/ Bác bỏ thuyết linh hồn bất tử.c/ Bác bỏ quan niệm thiên đàng, niết bàn.d/ Thuyết vô ngã.1/ Mâu thuẩn của niết bàn.2/ Mâu thuẩn nhân quả. Chương Ba: Cuộc đời của Huỳnh Phú Sổ.A/ Cuộc đời thanh thiếu niên.B/ Cuộc đời hành đạo.C/ Những năm tháng bị quản thúc, lưu đày.D/ Thời gian sống ở Sài Gòn và đi khuyến nông tại miền Tây.E/ Quê hương bừng dậy trong cách mạng và kháng chiến.F/ Dấn thân hoạt động cách mạng kháng chiến cứu quốc.G/ Những ngày cuối cùng của Huỳnh Phú Sổ.H/ Các tác phẩm của Huỳnh Phú Sổ. Chương Bốn: Nguồn Gốc Lịch Sử, Bối Cảnh Chính Trị Và Truyền Thống Tâm Linh.A/ Công cuộc Nam tiến.B/ Cuộc kháng chiến chống Pháp.C/ Truyền thống Đạo Pháp và Dân Tộc. Chương Năm: Tinh Hoa Tư Tưởng Phật Học Và Phương Thức Chấn Hưng Phật Giáo Của Huỳnh Phú Sổ.1/ Phương pháp luận của Huỳnh Phú Sổ.2/ Hình thức giảng đạo.3/ Đối tượng hoằng pháp.4/ Phương thức cứu độ.5/ Tinh yếu tư tưởng Huỳnh Phú Sổ. Chương Sáu: Cuộc Cách Mạng Tôn Giáo Của Huỳnh Phú Sổ.1/ Khuyến khích tu hành theo đạo Phật.2/ Bài trừ mê tín dị đoan.3/ Việt hóa nghi thức thờ phượng.4/ Đề cao vai trò của người Phật tử tại gia.5/ Áp dụng thuyết tứ ân, đưa đạo Phật vào đời.6/ Đưa đạo Phật vào thời đại.7/ Hình thành một tôn giáo dân tộc. Chương Bảy: Con Đường Hành Động Phật Giáo Qua Hành Trạng Của Bồ Tát Huỳnh Phú Sổ.A/ Tranh đấu cho độc lập, thống nhất, hòa giải và đoàn kết dân tộc.B/ Nổ lực đoàn kết, thống nhất Phật giáo. Chương Tám: Nội Dung Phật Pháp Của Phật Giáo Hòa Hảo.– Đường trung đạo.– Chư Phật có bốn đại đức.– Tam nghiệp và thập ác.1/ Sát sanh.2/ Đạo tặc.3/ Tà dâm.4/ Lưỡng thiệt.5/ Ỷ ngôn.6/ Ác khẩu.7/ Vọng ngữ.8/ Tham lam.9/ Sân nộ.10/ Mê si. – Sơ giải về tứ diệu đế.– Luận về bát chánh.1/ Chánh kiến.2/ Chánh tư duy.3/ Chánh nghiệp.4/ Chánh tinh tấn.5/ Chánh mạng.6/ Chánh ngữ.7/ Chánh niệm.8/ Chánh định. – Cư sĩ Huỳnh Phú Sổ và danh tăng Narada Maha Thera.- Thập nhị nhơn duyên.- Môn hoàn diệt.- Đức Phật đối với chúng sanh.- Lời khuyên bổn đạo.- Trong việc tu thân xử kỷ. Chương chín: Hình Thức Tín Ngưỡng Của Phật Giáo Hòa Hảo.A/ PGHH là một tông phái Phật giáo tu hành tại gia.B/ Hình thức thờ phượng, lễ bái, cầu nguyện.- Thờ phượng.- Hành lễ.- Tang lễ.- Hôn nhân.- Những điều cấm làm.- Đối với các tôn giáo và nhân sanh.- Điều kiện vo đạo.- Sự cúng lay của người cư sĩ tại gia. C/ Tám điều răn cấm.- Lời khuyên bổn đạo. Chương Mười: Thi Kệ Của Huỳnh Phú Sổ.– Thi kệ của Huỳnh Phú Sổ và thi kệ của Nhất Hạnh.- Huỳnh Phú Sổ là một phần mầu nhiệm của chúng ta. Phụ Lục.– Nhận định Tình Hình Tôn Giáo Tại Việt Nam của tác giả.- Đức Huỳnh Giáo Chủ Như Là Một Triết Gia Việt Nam của Học Giả Phạm Công Thiện.- Huỳnh Phú Sổ Và Chúng Ta của Tiến Sĩ Lý Khôi Việt. Bồ Tát Huỳnh Phú Sổ Và Phật Giáo Thời Đại là một tác phẩm sử học và Phật học nên tác giả đã không thể viết khác hơn về một số sự thật lịch sử và một số nhận định, phê bình. Lịch sử là lịch sử. Và tự do tư tưởng là quyền tự do căn bản nhất, thiêng liêng nhất của mọi con người trong thế giới văn minh ngày nay.Tác giả hoan nghênh và sẵn sàng thảo luận với bất cứ ai về bất cứ vấn đề gì được nêu lên trong tác phẩm nầy.* Các hình của Huỳnh Phú Sổ được chụp lại từ trong cuốn Phật Giáo Hòa Hảo Trong Dòng Lịch Sử Dân Tộc của Nguyễn Long Thành Nam.Viện Tư Tưởng Việt PhậtP.O Box 915Danville, CA 94526. USATác Giả & Tác Phẩm * Tác giả Lê Hiếu Liêm sinh năm 1952 tại Huế, tốt nghiệp Cử nhân Luật Khoa đại Học Sài Gòn năm 1974 và Tiến Sĩ Luật Khoa, chuyên ngành về Luật Các Tổ Chức Quốc Tế Và Bang Giao Kinh Tế Quốc Tế, đại Học Sorbonne năm 1978, sáng lập Tạp Chí Khai Phóng (1981), báo Thanh Niên Hành động (1984), báo The Berkeley Times (1986), Viện Tư Tưởng Việt Phật (1990), Tạp Chí Bông Sen (1991) và Trường Phật Học Lý Trần (1991).Trong hơn hai thập niên qua, tác giả đã hoàn thành các tác phẩm sau đây:- Ý Thức Hệ Của Các Quốc Gia Đang Phát Triển (1970),- Chiến Tranh Việt Nam Và Luật Quốc Tế (1973),- Hợp Tác Và Hội Nhập Tại Đông Nam Á (1976),- Việt Nam Và Hoa Kỳ Trong Thời đại Mới 1976-2000 (1976),- Bản Điều Trần Nguyễn Trường Tộ Mới (1977),- Khía Cạnh Pháp Lý Và Thực Tế Của Sự Giao Thương Nga-Mỹ (luận án tiến sĩ, 1978),- Việt Nam Tranh Đấu Sử Luận (1980),- Hai Ngàn Năm Việt Nam Và Phật Giáo (1981). Tác giả đã viết trên 200 bài nghiên cứu, tham luận, bình luận, phóng sự, bút ký… dưới các bút hiệu khác nhau, về các vấn đề Phật Giáo, Phật Học và Đất Nước, được đăng tải trên các tạp chí Phật Giáo Việt Nam, Khai Phóng, Giao Điểm, Hoa Sen, Bông Sen, Bông Sen Âu Châu… và được trích đăng lại trong nhiều tờ báo khác.Tác giả Lê Hiếu Liêm là chủ biên của bộ Phật Học Lý Trần, Khóa Căn Bản (Năm thứ nhất Cao Đẳng Phật học), Khóa Trung Cấp (Năm thứ hai Cao Đẳng Phật học) và Khóa Cao Cấp (năm thứ ba Cử Nhân Phật học) tổng cộng 6.000 trang.Ngay từ tác phẩm đầu tiên “Ý Thức Hệ Của Các Quốc Gia đang Phát Triển”, được viết khi 18 tuổi, tác giả đã đề nghị lấy Phật Giáo để dung hòa, hóa giải các nguồn ý thức hệ đang tàn phá Việt Nam và làm chủ đạo văn hóa-chính trị mới cho Việt Nam.Lời kêu gọi này tiếp tục được đưa ra trong Bản Điều Trần gởi các nhà lãnh đạo Việt Nam, được viết khi 24 tuổi, và được tác giả mang đến trao cho phái đoàn Thủ Tướng Phạm Văn Đồng đang công du tại Pháp trong năm 1977.Thông điệp giải cứu và quang hưng đất nước trong tinh thần khoan dung, khai phóng, từ bi và trí tuệ của đạo Phật, đồng thời cũng là của truyền thống văn hóa dân tộc và của thời đại, được tác giả tiếp tục khẳng định trong hầu hết các tác phẩm được viết từ suốt 20 năm qua. * Tác phẩm Bồ Tát Huỳnh Phú Sổ Và Phật Giáo Thời Đại được viết từ cuối năm 1994 và hoàn thành, quyển một, vào tháng tư năm 1995. Đây là quyển đầu tiên của bộ sách ba cuốn viết về Huỳnh Phú Sổ. Quyển một giới thiệu cuộc đời – tư tưởng Bồ Tát Huỳnh Phú Sổ và nội dung giáo lý – hình thức tín ngưỡng của Phật Giáo Hòa Hảo, như một tông phái Phật giáo được Việt hóa và hiện đại hóa. Quyển hai so sánh Huỳnh Phú Sổ và các vị giáo chủ khác, cùng đối chiếu Phật Giáo với các tôn giáo khác, đây là một bản tổng kết và đánh giá di sản tôn giáo của dân tộc và nhân loại. Quyển ba trình bày những tiên đoán về tương lai của các tôn giáo và của Phật Giáo Việt Nam, và đưa ra những đề nghị để xây dựng một nền Phật Giáo Thời đại trong Thời đại Phật Giáo, là thế kỷ 21 sắp đến. “Bồ Tát Huỳnh Phú Sổ đã đưa lịch sử vượt qua tương lại, đã nối liền Đạo Pháp với Dân Tộc, và đã đến hiện đại từ truyền thống. Ý thức mới trong văn hóa, tôn giáo và chính trị của Ông vẫn còn rực sáng để đánh thức chúng ta, dẫn đường cho thời đại, cho sinh mệnh Việt Nam và tương lai Phật Giáo Việt Nam. Tất cả chúng ta, những ai vẫn còn mang trong trái tim truyền thống văn hóa và tâm linh của dân tộc, chính là hóa thân của Huỳnh Phú Sổ, của Trần Thái Tông, Trần Nhân Tông, Tuệ Trung, của Khuông Việt, Vạn Hạnh, Lý Công Uẩn.Huỳnh Phú Sổ bất tử.Vì sự nghiệp của ông chính là sự nghiệp Phật Giáo.Vì sự nghiệp của ông chính là sự nghiệp Việt Nam.Vì Huỳnh Phú Sổ đã trở thành một phần mầu nhiệm của Việt Nam, của Phật Giáo, của mỗi chúng ta…”
Cùng một tác giả: Long Hoa xuất bản- Tận Thế và Hội Long Hoa (1952)- Đức Phật Thầy Tây An (1953) (hiệp với Đào Hưng)- Để Hiểu Phật Giáo Hòa Hảo (1954) (hiệp với Thanh Sĩ)- Ðời Hạ Ngươn (1960)- Đời người dướI ánh sáng Đạo Phật (1960)- Bửu Sơn Kỳ Hương (1966)- Hành sử Đạo Nhân (1970)- Tu Hiền (1972)- Đời Thượng Ngươn (1973)- Pháp Môn Tịnh Độ (1973)- Tại Sao Ta Phải Tu (1974)Dân Xã Tùng Thư- Chánh trị thường thức (1956)- Tinh thần cán bộ (1971)- Lập trường Dân Xã Đảng (1971)
Chụp lại hình ảnh,Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo và Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink tham dự cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh tại Bộ Ngoại giao ở Hà Nội, Việt Nam, ngày 26/2/2019.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ về Đông Á, ông Daniel Kritenbrink, sẽ thăm Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan vào cuối tuần này sau khi Tổng thống Joe Biden cam kết tăng cường hiện diện tại Đông Nam Á, một chiến trường quan trọng trong cuộc tranh giành ảnh hưởng của ông với Trung Quốc, theo Reuters.
Daniel Kritenbrink, trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á, sẽ có chuyến công du tới khu vực này từ thứ Bảy cho đến ngày 4/12, một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.
Ông Kritenbrink sẽ “tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong việc hợp tác … để giải quyết những thách thức toàn cầu và khu vực nghiêm trọng nhất”, đồng thời nhấn mạnh sự ủng hộ của Hoa Kỳ đối với “một trật tự dựa trên luật lệ ở Ấn Độ – Thái Bình Dương”, ám chỉ hành vi ngày càng hung hăng của Trung Quốc trong khu vực.
Ông Kritenbrink sẽ thảo luận “những thách thức” về nhân quyền, tìm cách tăng cường hợp tác về biến đổi khí hậu, thảo luận các cách thức để gây áp lực buộc chính phủ quân sự Myanmar ngừng bạo lực và cho phép cứu trợ nhân đạo, tuyên bố cho biết.
Ông cũng sẽ thảo luận về cách tăng cường các mối quan hệ kinh tế và “xây dựng lại” từ đại dịch COVID-19.
Ông Biden đã cùng các nhà lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tham dự một hội nghị thượng đỉnh ảo vào tháng trước, lần đầu tiên sau 4 năm Washington tham gia ở cấp cao nhất với khối này.
Ông Biden cam kết sát cánh cùng ASEAN trong việc bảo vệ tự do trên biển và dân chủ, đồng thời cho biết Washington sẽ bắt đầu các cuộc đàm phán về phát triển khuôn khổ kinh tế khu vực, điều mà giới phê bình cho rằng chiến lược châu Á của ông thiếu kể từ khi người tiền nhiệm Donald Trump từ bỏ hiệp ước thương mại khu vực.
Một nhà ngoại giao châu Á cho biết các nước trong khu vực vẫn đang chờ đợi các chi tiết của kế hoạch này, trong khi cho rằng việc Biden tập trung vào tái thiết sức mạnh kinh tế trong nước là một yếu tố hạn chế.
Daniel Russel, người tiền nhiệm của ông Kritenbrink trong chính quyền Obama, cho rằngcâu hỏi quan trọng đối với ASEAN là “liệu Hoa Kỳ có thực sự có một chiến lược kinh tế khả thi” cho khu vực hay không.
Ông nói: “Cam kết thảo luận về các cách thức để Mỹ tăng cường hợp tác kinh tế với các nước ASEAN thuận tai họ, ngay cả khi họ có thể bị choáng ngợp bởi ‘khuôn khổ kinh tế này’ cho đến nay.
Thông báo về chuyến đi của ông Kritenbrink nhấn mạnh “vai trò trung tâm” của 10 thành viên ASEAN đối với các vấn đề khu vực, nhưng ông sẽ không đến thăm chủ tịch mới của khối, Campuchia, vốn đã xích lại gần Trung Quốc hơn bao giờ hết.
Nhà ngoại giao châu Á và ông Russel cho rằng ông Kritenbrink có khả năng sẽ thăm các nước ASEAN khác trong tương lai gần. Ông Russel lưu ý thủ đô Jakarta của Indonesia là nơi đặt trụ sở thường trực của khối.
“Mặc dù việc thảo luận về chương trình nghị sự của ASEAN với chủ tịch năm 2022 của khối là rất quan trọng, nhưng việc thăm trụ sở ASEAN ở Jakarta sẽ giúp ông ấy có cơ hội bắt đầu cuộc trò chuyện đó”, Russel nói.
Covid-19 chỉ xuất hiện vào cuối năm 2019, nhưng đã có những dấu hiệu rằng có thể mất một thời gian dài để một số bệnh nhân hồi phục hoàn toàn.
Thời gian phục hồi sẽ phụ thuộc vào mức độ bạn ốm yếu thế nào. Một số người sẽ khỏi nhanh chóng, nhưng đối với những người khác, nó có thể để lại những vấn đề kéo dài.
Tuổi tác, giới tính và các vấn đề sức khỏe khác đều làm tăng nguy cơ bệnh trở nặng hơn.
Việc điều trị càng xâm lấn trong thời gian càng lâu thì khả năng phục hồi càng chậm.
Nếu tôi chỉ có triệu chứng nhẹ thì sao?
Hầu hết những người mắc Covid-19 sẽ chỉ phát triển các triệu chứng chính – ho hoặc sốt. Nhưng họ có thể cảm thấy đau nhức cơ thể, mệt mỏi, đau họng và đau đầu.
Bắc đầu là ho khô, nhưng một số người cuối cùng sẽ bắt đầu ho ra chất nhầy có chứa tế bào phổi chết gây ra do virus.
Những triệu chứng này được điều trị bằng nghỉ ngơi trên giường, uống nhiều nước và uống giảm đau như paracetamol.
Những người có triệu chứng nhẹ có thể phục hồi tốt và nhanh chóng.
Cơn sốt sẽ thuyên giảm trong vòng chưa đầy một tuần, mặc dù ho có thể kéo dài. Một phân tích của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) dựa trên các dữ liệu Trung Quốc cho biết trung bình phải mất hai tuần để phục hồi.
Nếu tôi có các triệu chứng nghiêm trọng hơn thì sao?
Bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn nhiều đối với một số người. Điều này có xu hướng xảy ra trong khoảng ngày thứ bảy hoặc mười sau khi nhiễm bệnh.
Sự thay đổi này có thể đột ngột. Hơi thở trở nên khó khăn và phổi bị viêm. Điều này là do mặc dù hệ thống miễn dịch của cơ thể đang cố gắng chống lại – nó thực sự phản ứng thái quá và cơ thể bị tổn thương.
Một số người sẽ cần phải ở trong bệnh viện để được hỗ trợ thở oxy.
Bác sỹ Sarah Jarvis nói: “Việc khó thở có thể mất một thời gian đáng kể để cải thiện … cơ thể đang chống lại viêm nhiễm.”
Bà nói rằng có thể mất hai đến tám tuần để hồi phục, với sự mệt mỏi kéo dài.
Nếu tôi cần chăm sóc đặc biệt thì sao?
WHO ước tính cứ một trong 20 người sẽ cần điều trị chăm sóc tích cực, có thể bao gồm được dùng thuốc an thần và đặt máy thở.
Sẽ mất thời gian để phục hồi từ trong phòng chăm sóc đặc biệt hoặc chăm sóc tích cực (ICU), bất kể bệnh gì. Bệnh nhân được chuyển đến một phòng bệnh thông thường trước khi về nhà.
Bác sĩ Alison Pittard, Trưởng khoa Chăm sóc Chuyên sâu, cho biết có thể mất 12 đến18 tháng để trở lại bình thường sau bất kỳ giai đoạn nào trong phòng điều trị đặc biệt.
Nằm một thời gian dài trên giường bệnh viện dẫn đến mất khối lượng cơ bắp. Bệnh nhân sẽ yếu và cơ bắp sẽ mất thời gian để hồi phục lại. Một số người sẽ cần vật lý trị liệu để đi lại được.
Do những gì cơ thể trải qua trong ICU, cũng có khả năng người bệnh sẽ bị mê sảng và rối loạn tâm lý.
“Có vẻ như có một yếu tố được thêm vào với căn bệnh này – sự mệt mỏi do virus chắc chắn là một yếu tố rất lớn”, Paul Twose, nhà vật lý trị liệu tại Hội đồng Y tế Đại học Cardiff và Vale University Health Board nói.
Đã có báo cáo từ Trung Quốc và Ý về tình trạng yếu toàn thân, khó thở sau bất kỳ mức độ gắng sức nào, ho dai dẳng và thở không đều. Cộng thêm cần ngủ nhiều.
“Chúng tôi biết bệnh nhân mất một khoảng thời gian đáng kể, có khả năng nhiều tháng, để hồi phục.”
Nhưng thật khó để khái quát điều này. Một số người chỉ mất thời gian tương đối ngắn trong phòng chăm sóc đặc biệt, trong khi một số khác phải thở máy trong nhiều tuần.
Coronavirus sẽ ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của tôi?
Chụp lại hình ảnh,Phòng phục hồi chức năng cho bệnh nhân Covid-19 tại Pháp
Chúng ta không biết chắc chắn vì không có dữ liệu dài hạn, nhưng chúng ta có thể xem xét các điều kiện khác.
Hội chứng suy hô hấp cấp tính (được gọi là Ards) phát triển ở những bệnh nhân có hệ thống miễn dịch bị suy giảm quá mức, gây tổn thương cho phổi.
“Có dữ liệu tin cậy rằng, thậm chí sau 5 năm, mọi người có thể gặp khó khăn về thể chất và tâm lý”, ông Twose nói.
Bác sĩ James Gill, bác sĩ đa khoa và giảng viên tại Trường Y khoa Warwick, cho biết mọi người cũng cần hỗ trợ về sức khỏe tâm thần để cải thiện khả năng phục hồi.
“Bạn đang cảm thấy khó thở, sau đó bác sĩ nói ‘Chúng tôi cần cho bạn thở máy. Chúng tôi cần đưa bạn vào giấc ngủ. Bạn có muốn nói lời tạm biệt với gia đình không?’.
“PTSD [rối loạn căng thẳng sau chấn thương] ở những bệnh nhân nặng nhất này không có gì đáng ngạc nhiên. Sẽ có những vết sẹo tâm lý đáng kể cho nhiều người.”
Vẫn có khả năng thậm chí một số trường hợp nhẹ vẫn gặp phải vấn đề sức khỏe lâu dài – chẳng hạn như mệt mỏi.
Có bao nhiêu người đã hồi phục?
Lấy một con số chính xác là khó khăn.
Tính đến ngày 15/4, Đại học Johns Hopkins báo cáo khoảng 500.000 người đã khỏi bệnh trong số hai triệu người mắc bệnh.
Nhưng các quốc gia sử dụng các phương pháp ghi dữ liệu khác nhau. Một số không công bố số liệu phục hồi và nhiều người nhiễm bệnh nhẹ sẽ bị bỏ qua.
Các mô hình toán học đã ước tính khoảng 99-99,5% số người nhiễm phục hồi.
Tôi có thể tái nhiễm Covid-19 không?
Chụp lại hình ảnh,Bệnh nhân Covid-19 hồi phục hôn từ biệt mặt đất trước khi rời bệnh viện ở Morocco
Đã có nhiều suy đoán, nhưng ít bằng chứng, về độ bền của bất kỳ khả năng miễn dịch nào. Nếu bệnh nhân đã chiến đấu với virus thành công, họ hẳn đã có một phản ứng miễn dịch.
Báo cáo về các bệnh nhân bị nhiễm hai lần có thể chỉ là các xét nghiệm ghi lại không chính xác rằng họ không có virus.
Câu hỏi về khả năng miễn dịch là rất quan trọng để hiểu liệu mọi người có thể bị tái nhiễm hay không và hiệu quả của bất kỳ loại vaccine nào.
Chụp lại hình ảnh,Chờ qua đèo Hải Vân trong đêm đen
Tối 6/10, đại diện Tập đoàn Đèo Cả cho biết sẽ mở cửa hầm Hải Vân để hỗ trợ người dân từ các tỉnh, thành phía Nam về quê, theo truyền thông nhà nước Việt Nam.
Dòng người bỏ chạy khỏi các khu công nghiệp quanh TP HCM về quê trong đại dịch Covid vẫn tiếp tục những ngày qua, và ảnh của một bạn đọc BBC gửi từ đèo Hải Vân cho thấy cảnh những đoàn xe máy chờ qua đèo, trước khi có quyết định mở cửa hầm.
Dư luận Việt Nam lo ngại chuyện vượt đèo trong cơn mưa do bão từ Biển Đông gây ra có thể nguy hiểm.
“Đơn vị vận hành hầm Hải Vân sẽ phối hợp với lực lượng chức năng tạm dừng các ô tô qua hầm để người dân đi lại an toàn, nhanh chóng.”
Vẫn trang báo trên nhấn mạnh vai trò của công an Việt Nam trong công tác này:
“Được biết, từ ngày 3/10 đến 5/10, Công an TP Đà Nẵng đã tổ chức lực lượng đảm bảo an ninh trật tự, dẫn nhiều đoàn xe với hàng ngàn người dân từ các tỉnh, thành phía Nam về ngang qua thành phố. Riêng đêm 5/10, lực lượng CSGT Đà Nẵng đã dẫn đoàn với khoảng 2.000 người qua đèo Hải Vân an toàn.”
“Trước đó, UBND TP Đà Nẵng có văn bản đề nghị Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả hỗ trợ, tạo điều kiện trung chuyển miễn phí các phương tiện xe máy của người dân qua hầm Hải Vân.”
Thảm họa nhân đạo và sự tan rã của mô hình kinh tế
Chụp lại hình ảnh,Trẻ em trong thảm cảnh ‘tháo chạy về quê’
Dù truyền thông nhà nước luôn chủ động đề cập đến các hoạt động hỗ trợ của chính quyền, mạng xã hội Việt Nam lại nhìn vào các góc độ khác của câu chuyện.
Chụp lại hình ảnh,Ảnh của một bạn đọc BBC gửi từ đèo Hải Vân cho thấy cảnh những đoàn xe máy chờ qua đèo, trước khi có quyết định mở cửa hầm đêm 06/10
Đầu tiên là việc nhiều người dùng Facebook chia sẻ các cảnh thương tâm của người dân, gồm cả phụ nữ, trẻ em, có cả bé thơ ở tuổi bế ẵm, phải vạ vật trên đèo Hải Vân, nơi không hề có điểm trú chân an toàn, nhà vệ sinh, điểm ăn uống.
Có ý kiến chú ý đến cảnh một phụ nữ mang cả lồng gà từ Nam ra Bắc trên chiếc xe máy bết bùn đất, với bình luận khi sống tại các khu công nghiệp, người lao động bị bóc lột tới mức nào mới phải nâng niu cả đàn gà như vậy.
Viết trên Facebook của BBC News Tiếng Việt, bạn Yến Tuyết Hoàng thương cảm:
“Chặng đường dài và gian nan quá Có mấy đoàn đi từ Bình dương qua Hà nội về Hà giang không biết đi bao ngày đêm khổ thật.”
Quyết định mở cửa hầm được một số ý kiến ở Việt Nam hoan nghênh, đồng tình, nhưng cũng có câu hỏi vì sao rất nhiều hoạt động của chính quyền thường là “chạy theo” để giải quyết hậu quả của thảm họa nhân đạo khiến người dân “tháo chạy về quê”.
Sự rút đi có lúc bị báo chí chính thống lên án là “tự phát” của hàng vạn lao động nghèo ở các khu đô thị giàu có phía Nam nước này đặt ra các câu hỏi khác về chính sách hỗ trợ nạn nhân kinh tế, xã hội của đại dịch Covid.
Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Diện đăng trên Facebook cá nhân câu hỏi có phải dòng người “về quê” từ các khu công nghiệp phía Nam là chỉ dấu cả ba chính sách: Chống dịch Covid, kinh tế và an sinh của chính quyền đã thất bại?
Sự quan tâm của dư luận Việt Nam về chủ đề “tháo chạy về quê” hiện là rất lớn.
Chỉ một bài ngắn trên trang Facebook của BBC News Tiếng Việt về đề xuất của Quân đội NDVN muốn hỗ trợ người dân về quê đã có trên 116 nghìn người tiếp cận, 6577 lượt tương tác sau một ngày.
Viết trên trang này, Facebooker Quang Doan nêu ý kiến:
“Chi phí cho nguồn lực để đưa dân về quê thì sao không lấy tiền đó trợ cấp đầy đủ cho dân sống yên ổn tại chỗ. Họ đói khát suốt 4 tháng trời thì về quê là bước đường cùng. Rồi về quê lỡ mang dịch toả ra thì vỡ trận. Làm quản lý mà tầm nhìn kém thì chưa đánh trận đã thua rồi!”
Phonnhu Doan viết:
“Không lẽ đến giờ mới thấy tác hại hậu làn sóng về quê của lao động nhập cư đang xẩy ra?
Nếu như các gói cứu trợ chính phủ đúng đối tượng và kịp thời hẳn không thể xảy ra như dự đoán: “Ước lượng 2,5 triệu/3,5 triệu lao động sẽ rời 4 thành phố về quê trong dịp này”.
Facebooker Luật Nguyễn Đình thì đặt câu hỏi về lãnh đạo:
“Từ 1/10 đến nay dân bỏ tphcm về quê để sống, vì ở tp không có tiền để sống, để trả tiền nhà trọ… Vậy mà không thấy bí thư tp hay chủ tịch tphcm xuất hiện trên báo đài nói về vấn đề này, cũng không trực tiếp gặp gỡ dân để thấu hiểu và giải quyết tình trạng này. Lặn mất tăm..!”
Hiện chưa rõ ngoài việc người lao động bỏ về các vùng quê sẽ có tác động thế nào đến hoạt động sản xuất hoặc tái khởi động dây chuyền cung ứng hàng xuất khẩu tại các đô thị TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai…
Cùng lúc, chính phủ Việt Nam đang phải đối mặt với yêu cầu của giới đầu tư nước ngoài sớm mở cửa trở lại để không làm đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu mà nước này là một mắt xích quan trọng.
Cũng có ý kiến cho rằng khó khăn kinh tế vì đại dịch Covid tác động đến thị trường lao động không chỉ ở Việt Nam.
Chụp lại hình ảnh,Trạm kiểm soát số 5 đặt dưới chân đèo Hải Vân, thị trấn Lăng Cô (huyện Phú Lộc) đón hàng trăm người dân vào khai báo y tế lúc 17h ngày 4/10
Người ta cũng nghi nhận các lãnh đạo nước này đã cố gắng nhiều để giảm thiểu khó khăn chung trên tầm quốc gia, nhất là trong việc xin vaccine để tiêm đại trà cho dân chúng nhằm phục hồi sớm nhất có thể nền kinh tế ở quốc gia 96 triệu dân.
Chụp lại hình ảnh,Quân đội cũng được điều động chống dịch ở VN
Dân bị ngăn không được về quê, cán bộ cấp thứ trưởng trở lên không bị cách ly là hai chuyện được mạng xã hội Việt Nam tuần qua chú ý, với các câu hỏi về cách đối xử theo nhiều đẳng cấp khác nhau cho các nhóm công dân nước này.
Sau nhiều tháng phong tỏa vì Covid, hiện tượng nhiều ngàn người, nhiều lần tháo chạy khỏi TPHCM và luôn bị chính quyền ngăn cản, chắc còn gây nhức nhối.
Tin mới nhất cho hay hôm 04/10, nhà chức trách ở Biên Hòa đang xác minh hình ảnh một nhóm người “mặc áo dân quân, dân phòng đã dùng gậy đánh liên tiếp dã man hai người dân”, trong khi có công an đang ở đó, theo trang PLO.
Dư luận đặt câu hỏi có đúng là cán bộ cấp thứ trưởng trở lên không phải cách ly y tế và tự theo dõi sức khỏe trong 14 ngày, kể từ khi nhập cảnh và thực hiện 5K.
“…Những ai giữ chức vụ tương đương thứ trưởng trở lên thì không phải cách ly” được nhà báo Trương Huy San tiết lộ trên trang cá nhân, ông viết:
“Đầu tháng 9-2021, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đi châu Âu, cuối tháng 9-2021, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc đi Cuba và Mỹ. Như chúng ta đã thấy, vừa trở về là các vị ấy họp hành, thăm thú ngay. Trong khi, tùy tùng thì phải đi cách li 7 ngày dù tất cả họ đều phải tiêm hai mũi vaccine ít nhất 14 ngày trước đó.”
“Chế độ cách li này được thiết lập bởi Bộ Y tế, theo đó, những ai giữ chức vụ tương đương thứ trưởng trở lên thì không phải cách ly.”
Ông Trương Huy San bình luận rằng: “Chống dịch như vậy là dựa trên các nguyên tắc của quyền lực chứ không dựa trên các nguyên tắc của dịch tễ.”
Chụp lại hình ảnh,Mạng xã hội ghi nhận cảnh một số người dân quỳ lạy công an, dân phòng để được rời khu đô thị về quê
Hướng dẫn cách ly y tế thí điểm
Tham khảo các nguồn, trong đó có trang tin điện tử của nhà nước, chúng tôi thấy lưu hành văn bản “Hướng dẫn cách ly y tế phòng, chống dịch COVID-19 đối với người nhập cảnh” nêu là của Bộ Y tế.
Quyết định 3092 này, ban hành 25/6/2021, trong đó quy định các đoàn đi công tác nước ngoài về Việt Nam. Theo đó, cấp thứ trưởng trở lên không phải cách ly y tế như đã nêu trên.
Thậm chí, theo quyết định này, các thành viên khác của các đoàn đi công tác nước ngoài về Việt Nam có thể không phải cách ly y tế và tự theo dõi sức khỏe 14 ngày kể từ khi nhập cảnh.
Văn bản này ghi là triển khai thí điểm tại tỉnh Quảng Ninh. Không rõ việc thí điểm này có được nhân rộng ra các tỉnh, thành phố khác.
Ngoài ra, hiện không rõ các lãnh đạo cao cấp nhất ở VN đã được tiêm vaccine hay chưa và nếu có thì tiêm loại gì, đã tiêm bao nhiêu lần.
Khác với nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực, nơi lãnh đạo thường đăng hình họ tiêm vaccine để khuyến khích người dân làm theo, các hình ảnh tương tự gần như không thấy xuất hiện trên báo chí VN, trừ một vài trường hợp đơn lẻ.
Đó là vào tháng 3/2021, các báo VN đưa tin Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tiêm thử nghiệm vắc xin Covid-19 của Việt Nam và nói sau đó rằng “sức khoẻ của tôi bình thường”.
Cùng thời gian, tại VN vẫn có chuyện cán bộ là đảng viên cộng sản đi chơi golf, một bộ môn thể thao yêu thích của giới có thu nhập cao giữa mùa dịch, gây bức xúc dư luận.
Chính sách bất bình đẳng?
Những ngày qua, video người dân quỳ lạy công an lan truyền trên mạng xã hội. Hình ảnh hàng đoàn người tháo chạy khỏi TPHCM cũng được báo chí nhà nước đăng tải hàng loạt.
Ngoài việc bày tỏ sự thương cảm với “tình cảnh cùng cực” của bà con lao động, nhiều người không khỏi day dứt về những chính sách được cho là quá tương phản giữa dân và quan.
Danh khoản Tung Son phụ họa dưới bài của nhà báo Trương Huy San: “Tất cả các loài vật đều bình đằng, nhưng một số loài vật bình đẳng hơn những loài vật khác.”
Hiến pháp Việt Nam (2013) quy định quyền tự do cư trú, tự do đi lại trong điều 23, theo trang của Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV).
Chụp lại hình ảnh,Người dân đổ về cửa ngõ để tìm đường về quê rạng sớm 1/10 tại TP HCM
Trang web này, trong một bài hồi tháng 10/2020, viết rằng: “Bất chấp những khó khăn do dịch bệnh Covid-19, Đảng, Nhà nước Việt Nam đã, đang và sẽ nỗ lực đảm bảo tối đa quyền tự do đi lại cho công dân Việt Nam và nước ngoài trên cơ sở pháp luật Việt Nam và quốc tế.”
Tuy thế, VOV cũng giải thích việc hạn chế đi lại vì công tác chống dịch, theo một quyết định cùa thủ tướng chính phủ.
“Chiểu theo luật pháp Việt Nam, khoản 2, điều 14 Hiến pháp năm 2013 ghi rõ: “Quyền con người, quyền công dân chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng”.
Như vậy, quyền tự do đi lại là thành tố quan trọng trong quyền con người và trong bối cảnh “sức khỏe cộng đồng” bị đe dọa bởi đại dịch Covid-19, quyết định của Thủ tướng Chính phủ là kịp thời và cần thiết, ngăn chặn sự lây lan của đại dịch.”
Chụp lại hình ảnh,Bài của blogger Trương Huy San
Nhưng việc thi hành các chỉ thị, quyết định hành pháp về chống Covid cũng bị một số ý kiến trên mạng xã hội Việt Nam chỉ trích, đồng thời có ý kiến phê phán việc người dân “tự phát di chuyển”.
Quang Trường Nguyễn viết: “OK anh, đã dám nói ra một phần sự thật. Người dân nghèo thấp cổ bé họng đâu dám nói ra, mà có phản ánh thì đâu cũng được ai nghe… Cái đau khổ của dân lành là chỉ biết nghe tin vui một chiều qua tivi đài báo, mà thực tế thì mong cầu cũng chả được chi.”
Quang Huy cho rằng: “Chống dịch bằng những quyết định duy ý chí đến mức ấu trĩ, ngớ ngẩn. Không thể chấp nhận được. Đất nước này đang gặp hạn không chỉ bởi thiên tai, dịch bệnh.”
Tuy thế, có ý kiến không đồng tình về việc phát tán những hình ảnh người dân lạy công an. Họ cho rằng như thế là kích động lòng dân, thậm chí bị cho là phản động.
Nguyễn Dương viết: “Không nên đăng video này, người dân cả nước nói chung và miền nam ruột thịt nói riêng đều đã và đang cố gắng hết sức chống dịch. Những thông tin gây kích động lòng dân như này sẽ châm ngòi và khơi dậy những hành động túng quá làm liều, vô hình chung đạp đổ mọi nỗ lực chống dịch của nhà nước và nhân dân trong bốn tháng qua.”
“Đã không có ý thức còn điên khùng, sợ chết mà kéo nhau đi vậy mới chết đó” Văn Vĩnh phê phán.
Chụp lại hình ảnh,Nhiều doanh nghiệp đối mặt nguy cơ thiếu nhân công
Chưa có thống kê số lượng người dân rời khỏi TPHCM chiếm tổng số bao nhiêu phần trăm lực lượng lao động nơi đây.
Nhưng đã có những dự đoán rằng phải mất nhiều tháng sau khi không chế được dịch, những người lao động ở các tỉnh mới quay lại.
Chưa rõ chính quyền sẽ làm gì để khuyến khích những người lao động ngoại tỉnh yên tâm quay lại làm việc, sau khi chính sách hỗ trợ được cho là không đến tay nhiều người dân.
Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cũng đang đối mặt nhiều thách thức. Nhiều tổ chức và hiệp hội các doanh nghiệp này đã kiến nghị Chính phủ Việt Nam thay đổi cách thức chống dịch.
Theo Tổng cục Thống kê Việt Nam tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý 3/2021 ước tính giảm 6,17% so với cùng kỳ năm trước. Mức giảm sâu nhất kể từ khi Việt Nam tính và công bố GDP quý đến nay.
Chụp lại hình ảnh,Người dân muốn rời khỏi TPHCM ngày 1/10
Bộ Tư lệnh TP.HCM nói sẽ tham gia đưa người dân tại thành phố có nhu cầu về quê.
Truyền thông trong nước ngày 5/10 cho hay người dân “có nhu cầu” liên hệ với tổ dân phố, UBND phường – xã – thị trấn nơi mình đang tạm trú để đăng ký và cung cấp đường dây nóng để được hướng dẫn thêm.
“TP đã có nhiều đợt hỗ trợ chăm lo cuộc sống, và khi nới lỏng giãn cách, TP đã trân trọng mời người dân ở lại để ổn định cuộc sống và phát triển kinh tế.
Báo này cho biết khi có số lượng và địa điểm địa phương nơi về của người dân, Bộ Tư lệnh TP sẽ phối hợp với các địa phương để “tổ chức đón tiếp” và sẽ tổ chức xét nghiệm, khám sức khỏe trước khi đưa người dân lên đường về quê.
Đề xuất của Bộ Tư lệnh TP HCM được đưa ra sau khi truyền thông trong nước liên tục đăng tin, hình ảnh cho thấy hàng chục ngàn người lao động từ TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An đã đổ về miền Tây khi các tỉnh, thành này nới lỏng giãn cách từ 1/10.
Hơn hai triệu người muốn về quê
Theo thống kê của Bộ Công an, hiện có 3,5 triệu người các địa phương cả nước làm việc tại 4 tỉnh, thành nói trên, trong đó 2,1 triệu người muốn về quê.
UBND TP Cần Thơ cho biết thành phố sẵn sàng đón và tiếp nhận người dân đi xe máy tự phát về quê. Hiện nay, thành phố đã tiếp nhận trên 4.000 người dân từ TP.HCM, Bình Dương và các tỉnh miền Đông về quê.
Các thông tin trên mạng xã hội phản ánh có cả những đoàn người đi bộ từ Bình Dương đã về tới Đắc Nông và có nhưng người còn đi tiếp ra miền Bắc.
TS Nguyễn Ngọc Chu viết trên Facebook cá nhân, đề nghị chính phủ VN trợ giúp ‘đã ở bước đường cùng’:
“Trong mấy ngày qua đã có hàng vạn người bằng mọi cách kiên quyết về quê. Đến nỗi 500 người đã quyết định đi bộ từ Bình Dương qua Đắk Nông để về Hà Giang xa những 1800 km. Trong đó có cả phụ nữ mang thai. Chứng tỏ người dân đã ở bước đường cùng.
Chính phủ không có cách nào để có đủ tiền hỗ trợ. Các gói hỗ trợ như “muối bỏ biển”, lại triển khai chậm trễ, nhỏ giọt , có lúc không đúng địa chỉ, có nhiều chỗ bỏ sót. Địa phương hỗ trợ nhưng không đủ lực, cũng không kịp thời, cũng bỏ sót. Đóng cửa dài ngày không có việc làm, không có tiền sống, buộc phải về quê là lối thoát duy nhất. Đó là hoàn cảnh thực tế đâu xót phải thừa nhận của hàng chục vạn người.”
Tin chính thống của truyền thông VN cho hay UBND tỉnh An Giang cho hay tỉnh đang khẩn trương sắp xếp, chuẩn bị tốt cơ sở vật chất, khu cách ly để tổ chức đón bà con có nhu cầu về quê trong thời gian sớm nhất, nhưng trước mắt ưu tiên người già, phụ nữ mang thai, trẻ em.
Trong khi đó UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết đã có trên 19.000 người về quê, riêng ngày 4/10 có trên 8.000 người về.
Tin cho hay tính đến trưa 5/10, đã có khoảng 50.000 người dân Sóc Trăng từ các tỉnh, thành phố trở về quê, dẫn đến việc nhiều trường học trên địa bàn tỉnh này được dùng để các khu cách ly tập trung do số lượng quá tải.
Ông Trần Văn Lâu – chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng đầu tuần này nói ông cùng lãnh đạo 12 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đã kiến nghị tạm ngưng cho người dân tự về quê, theo báo Tuổi trẻ.
Báo Vnexpress vào ngày 5/11 có phóng sự ảnh “Người dân đội mưa chạy xe máy về quê’ mô tả dưới cơn mưa lớn ở miền Trung, hàng nghìn người dân từ TP HCM và các tỉnh phía Nam vẫn liên tục chạy xe máy về quê.
“Chúng tôi chưa thống kê được số lượng, nhưng đã đề nghị Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh bố trí nơi ăn, ở cho hàng trăm người”, ông Trần Huy Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái được báo này dẫn lời.
Ngoài tổ chức đón dòng người đi xe máy, ông Tuấn cho biết thêm đã lên phương án đưa khoảng 1.300 người dân quê Yên Bái hiện ở TP HCM và các tỉnh phía Nam về bằng máy bay dự kiến triển khai giữa tháng 10.
Chụp lại hình ảnh,Người dân muốn rời khỏi TPHCM ngày 30/9
Trong khi Phú Thọ ngày 5/10 phát công văn hỏa tốc yêu cầu các huyện, thị xã chuẩn bị khu cách ly tập trung, sau khi “xác định” được đoàn xe khoảng 500 người đang từ phía Nam di chuyển về tỉnh này thì Lai Châu cho biết tỉnh này chưa nắm được số lượng cụ thể người dân đi xe máy về quê.
Giới chức tỉnh Hà Giang, cho biết đơn vị đang lên phương án đón lao động từ các tỉnh phía Nam về, trình lãnh đạo tỉnh xem xét; tinh thần là “sẽ phân loại và cách ly tập trung”.
Giới chức địa phương nói tại khu vực giữa hai cầu Bến Thủy cần bố trí nơi tiếp đón có mái che, nhà vệ sinh, xử lý rác thải, vì nơi này còn có hàng trăm công dân các tỉnh phía Bắc đổ về mỗi ngày.
“Hiện nay Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Nghệ An đang quản lý 7 khu cách ly tập trung, cách ly cho 1.800 người.
“Nếu thêm nhiều công dân tiếp tục về, sẽ đưa các bệnh viện dã chiến đã tạm dừng hoạt động làm khu cách ly tập trung, có thể cách ly được khoảng 3.700 người,” Tuổi Trẻ cho biết.
Chính quyền tỉnh Nghệ An cho biết hiện có 329.000 người Nghệ An làm việc ở các tỉnh, thành trong cả nước và dự báo số lượng công dân Nghệ An trở về sẽ tăng cao.
Mục Lục
tandanhoa.com 